تأثير ژئوپوليتيك بلندي‌هاي جولان بر سياست خارجي رژيم صهيونيستي

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* دكتر حسين آجورلو

* كارشناس مسائل غرب آسيا 

 ایمیل نویسنده

چکیده

این پژوهش تأثیر ژئوپولیتیک بلندی‌های جولان بر سیاست خارجی رژیم صهیونیستی را بررسي مي‌كند و با چارچوب قرار دادن نظریات ژئوپولیتیک به تبيين موقعیت راهبردي، شکل‌گیری مرزهای توپوگرافی، هیدروپولیتیک، ساختار جمعیتی و شهرک‌سازی و نيز منابع طبیعى و اقتصادی می‌پردازد. هم‌چنين نشان داده می‌شود كه رژیم صهیونیستی با توجه به اهميت راهبردي بلندي‌هاي جولان از جمله داشتن موقعیت راهبردي سلبی، ایجاد منطقه حائل بین سوریه و رژیم صهیونیستی، دسترسی به راه‌های راهبردي جنوب به سوریه، برتری روانی و برگ برنده در دیپلماسی، تسلط بر منابع آبی و موقعیت مناسب برای تولید برق از انرژی آبی و بادی، تلاش می‌کند با تداوم اشغال آن، از این مزایای ژئوپولیتیک در منطقه ژئواستراتژیک غرب آسیا براي امنیت ناپایدار خود استفاده كند.

واژگان کلیدی

ژئوپولیتیک، توسعه‌طلبی رژیم صهیونیستی، هیدروپولیتیک، بلندی‌های جولان

عنوان مقاله [English]

Geopolitical Effects of the Golan Heights on the Foreign Policy of Israel

نویسنده  [English]

Dr. Hosein Ajorloo

چکیده [English]

Abstract

The present research sought to study the geopolitical impact of the Golan Heights on foreign policy of the Zionist regime. It reviewed strategic position, the formation of topographical boundaries, hydro politics, demographic structure and settlements, and economic and natural resources in the frame of the geopolitical theories. It was showed in the study that regarding the regime’s negative strategic position, psychological and diplomatic superiority and control over water resources as well as the region’s access to southern strategic routes to Syria, good opportunity for generating electricity from hydropower and wind, and its position as a buffer zone between Syria and Israel, the Zionist regime tries to continue its occupation and make use of the geopolitical advantages of this geo-strategic region of West Asia to the benefits of its unstable security.

واژگان کلیدی[English]

Keywords

Geopolitics, Israel’s expansionism, hydro politics, Golan Heights

عنوان مقاله [العربية]

التأثير الجيوسياسي لمرتفعات الجولان علی السياسة الخارجية للکيان الصهیوني

چکیده [العربية]

المخلص

یهدف هذا البحث إلی معرفة التأثير الجيوسياسي لمرتفعات الجولان علی السياسة الخارجية للکيان الصهیوني، ومن خلال الترکيز علی الأفكار الجيوسياسية، یتطرق إلی دراسة الموقع الاستراتيجي، تشكيل الحدود الطبوغرافية، قضية المياه، التركيبة السكانية والاستيطان والموارد الطبيعية والاقتصادية. ویظهر البحث أن الکیان الإسرائیلي يحاول نظراً للموقع الاستراتيجي السلبي، إنشاء منطقة عازلة بين سوريا والكيان الصهيوني، الوصول إلى الطرق الاستراتيجية الجنوبية إلى سوريا، التفوق النفسي وامتلاك الورقة الرابحة في الدبلوماسية، السيطرة على الموارد المائية والموقع المناسب لإنتاج الكهرباء من الطاقة المائية وطاقة الرياح، يحاول من خلال إدامة احتلال هذه المنطقة، الاستفادة من هذه المنافع الجيوسياسية في منطقة غرب آسيا الجيوستراتيجية لأمنه غیر المستقر.

الكلمات المفتاحية

الجغرافيا السياسية، السیاسة التوسعية للکیان الصهیوني، مرتفعات الجولان

الف) منابع فارسی

ـ آجورلو، حسین و سيد روح‌الله حاج‌زرگرباشی (۱۳۸۸)، ایران و مسئله اسرائیل، تهران: دفتر گسترش تولید علم.

ـ آقابخشی، علی و مينو افشاری‌راد (۱۳۷۶)، فرهنگ علوم سیاسی، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.

ـ پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد،تهران:

http://www.unic-ir.org/publication/farsi/palestine/palestine4.htm

ـ پلینو، جک. سى. و روي آلتون (۱۳۷۵)، فرهنگ روابط بین‏الملل، ترجمه حسن پستا، تهران: فرهنگ معاصر.

ـ جعفری ولدانی، اصغر (۱۳۷۷)، «بی‌ثباتی در حوزه دریای سرخ»، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره‌هاي ۱۳۴-۱۳۳، مهر و آبان.

ـ جعفری ولدانی، اصغر (۱۳۸۱)، ژئوپوليتيك جدید دریای سرخ و خلیج‌فارس، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.

ـ جعفری ولدانی، اصغر (۱۳۸۲)، روابط خارجی ایران (بعد از انقلاب اسلامی)، تهران: انتشارات آوای نور.

ـ حسین‌پورمطلق، مهدی (۱۳۸۷)، «تحلیلی بر هیدروپولیتیک خاورمیانه»، سایت فارس پیج، ۱۳ آذر، قابل دسترسي در:  http://www.farspage.com.

ـ دئورتی، جیمز و رابرت فالتزگراف (۱۳۷۲)، نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل، ترجمه وحید بزرگی و علیرضا طیب، تهران: قومس.

ـ عزتی، عزت الله (۱۳۸۶)، ژئوپوليتيك، تهران: سمت.

ـ کاوش، رضا (۱۳۸۶)، «جولان و اسرائیل»، سایت باشگاه اندیشه، تاریخ نشر ۱۸ مهر، قابل دسترسي در:

http://bashgah.net/pages-11685.html.

ـ مختاری‌هشی، حسین و مصطفي قادری‌حاجت (۱۳۸۷)، «هیدروپلیتیک خاورمیانه در افق سال ۲۰۲۵م؛ مطالعه موردی: دجله و فرات، اردن و نیل»، فصلنامه ژئوپوليتيك، س ۴، ش اول، بهار.

ـ میر حیدر، دره (۱۳۸۳)، «سیری در تحولات ژئوپوليتيك»، مجموعه مقالات کنگره علمی انجمن ژئوپوليتيك ایران.

 

منابع لاتین

  • Foundation for Middle East Peace, http://www.fmep.org.
  • Fromkin, David (1989), A Peace to End All Peace: The Fall of the Ottoman Empire and the Creation of the Modern Middle East, New York: Owl.
  • Gilbert, Martin (2002), The Routledge Atlas of the Arab-Israeli Conflict, London: Routledge.
  • Glossop, Ronald J. (2001), Confronting War: An Examination of Humanity’s Most Pressing Problem, Published by McFarland.
  • Kaiser, Walter C. (1998), A History of Israel: From the Bronze Age Through the Jewish Wars, Nashville, Tennessee: Broadman & Holman Publisher.
  • Marshall, Edgar S. (2002), Israel: Current Issues and Historical background, New York: Nova Science.
  • Mearsheimer, John J. and Walt, Stephen M. (2007), The Israel Lobby and U.S. Foreign Policy, New York: Farrar, Straus and Giroux.

Muslih, Muhammad Y. (1999), The Golan: The Road to Occupation, Washington, D.C.: Institute for Palestine Studies.