ششمین نشست هیئت علمی شبکه ملی نخبگان
ششمین نشست هیئت علمی شبکه ملی نخبگان در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ با حضور اساتید این شبکه برگزار گردید. اساتید در این نشست به هماندیشی دررابطه با موضوعات «بررسی چگونگی تحرک بخشی به روابط ایران و افغانستان» و «بررسی تحولات جاری کشور سودان» پرداختند.
بررسی تحولات جاری کشور سودان
موضوعی که این روزها مورد توجه منطقه و جهان قرارگرفته، تنشها در سودان است. این تنشها از ۱۵ آوریل آغاز شده است. سودان از زمان استقلال در سال ۱۹۵۶، یعنی حدود ۶۵ سال پیش، با بحران، جنگ داخلی و تنش مواجه شد که علت های فراوانی دارد و مهمترین آنرا می توان موقعیت ژئوپلتیک سودان نامید. سودان در یک جای بسیار حساس بین آفریقای سفید (یا همان آفریقای عربی یا آفریقای اسلامی) با آفریقای جنوب (یا همان استوایی و پایینتر از صحرا) قرار گرفته است. سودان در مدخل منطقه ساحل صحرا قرارگرفته که امتداد آن از دریای سرخ تا اقیانوس اطلس است.
ریشه این بحرانها به قبل از سال ۲۰۱۳ برمیگردد که یکسری گروههای شورشی در غرب دافور حضور داشتد. عمرالبشیر برای اینکه آنها را کنترل کند، از گروهی به نام جنجوید حمایت کرد. جنجوید شورشیها و جنگجویانی بودند که به صورت غیررسمی نظام البشیر را به چالش کشاندند. بشیر توانست آنها را جذب کند و در سال ۲۰۱۳ با یک فرمان آنان را به نیروهای واکنش سریع تبدیل کند. او به آنان رسمیت داد و حمایتشان نمود.
در نهایت، درحال حاضر ارتش بخشی از شهرای مختلف را گرفته و تحت کنترل دارد، بخشی هم تحت کنترل نیروهای واکنش سریع است. مهمترین آنان، فرودگاه بینالمللی خارطوم است که الان دست این نیروهاست. اکنون در سودان دو نیروی شورشی داریم که به یکی از آنان شورشی گفته میشود و دیگری، دولت حاکم است و برای خود رئیس جمهور مستقر دارد و وضعیت جنگی بسیار بزرگی برای خود ایجاد کردهاند.
بررسی چگونگی تحرک بخشی به روابط ایران و افغانستان
وقتی روند تحول در افغانستان را دراین دو سال مرور میکنیم، میبینیم که این سه جریان قندهار، حقانی، ملابرادر دوش به دوش هم جلو آمدند. تاکنون هیچکدام از این سه جریان بر جریان دیگر غلبه نکرده است و تقریباً هرکدام حریم دیگری را رعایت کردند. یعنی وجه عقیدتی قندهار را دو طیف دیگر قبول کردند، وجه نظامی حقانیها را دوطیف دیگر قبول کردند و وجه سیاسی طیف ملابرادر هم از سوی دو طیف دیگر پذیرفته شده است. به نظر میرسد که تقسیم کاری بین آنها صورت گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران در برنامه روابط خود با افغانستان ابتدا باید روابط خود را با این کشور در حیطه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تعریف کند و به موضوع افغانستان در راستای موارد زیر توجه نماید:
• اهمیت راهبردی افغانستان
• خصوصیات جمعیتی افغانستان
• شکست آشکار طرح نظم نوین امریکا در افغانستان و خروج آمریکاییها از این کشور
• آینده افغانستان