ظرفیت‌شناسی عمان در حوزه مقاومت

فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال بیست و دوم، شماره ۴، پياپي ۸۸، زمستان ۱۴۰۰؛ صفحات ۸۹-۱۱۴ 

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* مسلم نیکخواه

* کارشناس حوزه شبه جزیره در موسسه اندیشه‌سازان نور

چکیده

در شناخت ظرفیت هر کشور، در واقع عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی آن کشور زمینه‌ای است برای درک وضعیت آن کشور و کنش در فضای محذورات و مقدوارت آن. به این صورت که در بخش محذورات بر تنگناها و ناتوانی‌های یک کشور و در قسمت مقدورات، بر توانمندی‌های دیپلماتیک و سیاست خارجی آن کشور تأکید می‌شود. اهداف دکترین سیاست خارجی هر کشور، ارائه اصول کلی برای هدایت سیاست خارجی و انجام دیپلماسی است. عمان یکی از کشورهای باثباتِ زیرمنطقۀ خلیج فارس در خاورمیانه، تلاش کرد در کنار ثبات سیاسی داخلی و حفظ آن، به‌عنوان یک کشور فعال در عرصه دیپلماسی به حفظ روابط متعادل خود با همسایگان نیز بپردازد و در سال‌های اخیر بارها به عنوان میانجی بین ایران و کشورهای منطقه و قدرت‌های بزرگ ظاهر شده است. سؤال اصلی در این نوشتار این است که ظرفیت عمان برای ایفای نقش میانجی‌گری در مسائل منطقه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت چیست؟

واژگان کلیدی

ظرفیت، عمان، دیپلماسی، سیاست خارجی، مقاومت

عنوان مقاله [English]

Assessing Oman’s capacity in the field of resistance

نویسنده  [English]

Moslem Nickhah

چکیده [English]

Abstract

In recognizing the capacity of any country, in fact, the field of diplomacy and foreign policy of that country is a ground for understanding the situation of that country and acting in the space of its restrictions and possibilities. In this way, in the section on restrictions, the bottlenecks and incapacities of a country are emphasized, and in the section on possibilities, the diplomatic capabilities and foreign policy of that country are emphasized. The goals of any country’s foreign policy doctrine are to provide general principles for conducting foreign policy and conducting diplomacy. Oman, one of the most stable countries in the Persian Gulf sub-region in the Middle East, tried to maintain its balanced relations with its neighbors as a country active in the field of diplomacy, in addition to internal political stability and maintaining it, and In recent years, it has repeatedly appeared as a mediator between Iran and the countries of the region and the great powers. The main question in this article is what is Oman’s capacity to play a mediating role in regional issues for the Islamic Republic of Iran and the axis of resistance?

واژگان کلیدی[English]

Keywords

Capacity, Oman, Diplomacy, Foreign Policy, Resistance

عنوان مقاله [العربية]

تقييم قدرة عمان في مجال المقاومة

چکیده [العربية]

المخلص

في الاعتراف بقدرة أي دولة‌، في الواقع‌، فإن مجال الدبلوماسية والسياسة الخارجية لذلك البلد هو أساس لفهم وضع ذلك البلد والتصرف في فضاء قيودها و فرصتها. بهذه الطريقة‌، في القسم الخاص بالقيود‌، يتم التأكيد على الاختناقات وأوجه العجز في بلد ما‌، وفي القسم الخاص بالفرص‌، يتم التأكيد على القدرات الدبلوماسية والسياسة الخارجية لذلك البلد. تتمثل أهداف عقيدة السياسة الخارجية لأي دولة في توفير المبادئ العامة لإدارة السياسة الخارجية والقيام بالدبلوماسية. حاولت عُمان‌، وهي إحدى أكثر الدول استقرارًا في منطقة الخليج الفارسی في الشرق الأوسط‌، الحفاظ على علاقاتها المتوازنة مع جيرانها كدولة نشطة في مجال الدبلوماسية‌، بالإضافة إلى الاستقرار السياسي الداخلي والحفاظ عليه‌، و في السنوات الأخيرة توسطت مراراً وتكراراً بين إيران والدول المنطقة والقوى العظمى. والسؤال الأساسي في هذا المقال هو ما قدرة عمان على لعب دور الوسيط في القضايا الإقليمية للجمهورية الإسلامية الإيرانية ومحور المقاومة؟

الكلمات المفتاحية

القدرات‌، عمان‌، الدبلوماسية‌، السياسة الخارجية‌، المقاومة

م

• انصاری‌جابری، رحیم (۳/۳/۱۳۹۵)، بررسی ظرفیت و نقش عمان در تحولات یمن، عراق و سوریه، تهران، مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.
• آ. ک، هنریکسون (۱۳۸۸)، دیپلماسی نیچه‌ای در صفحه عمومی جهان: جایگاه جهانی کانادا و نروژ، در دیپلماسی عمومی نوین؛ کاربرد قدرت نرم در روابط بین‌الملل، به اهتمام ملیسن، ژ. و همکاران، ترجمه رضا کلهر و محسن روحانی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
• پایگاه اینترنتی شیعه نیوز.
• رضایی، عابدین (۱۳۹۰)، تطور تاریخی شیعه در عمان، اطلس شیعه، مجله زمانه، ش ۱۰۵ و ۱۰۶٫
• رنجکش، محمدجواد و حسین اصغری ثانی و احمد محقر ( بهار ۱۳۹۲)، برندسازی در دیپلماسی نیچه‌ای قطر، فصلنامه مطالعات سیاسی، ش ۱۹٫
• زارعی، علیرضا (خرداد ۱۳۹۵)، موقعیت شیعیان درساختار حکومت عمان، مقاله پشتیبان، موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، شماره ۵٫
• سازمان جغرافیای نیروهای مسلح(۱۳۸۷)، ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس( با تأکید بر شیعیان)، تهران، انتشارات سازمان جغرافیای نیروهای مسلح.
• عرب، محمد (۱۳۷۷ شمسی)، آشنایی با مذهب اباضی، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
• عظیم‌زاده، جعفر (۲۶/۲/۱۳۹۵)، بررسی سیاست‌های میانجی‌گرایانه عمان، تهران، موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، شماره ۲٫
• فاخری، مهدی ( تابستان ۱۳۷۹)، جهانی شدن و سیاست خارجی، با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه سیاست خارجی، سال چهاردهم، شماره ۲٫
• متقی‌زاده، زینب (۱۳۸۴)، جغرافیای سیاسی شیعیان: منطقه خلیج فارس، قم، مؤسسه شیعه شناسی.
• مشهدی، مرتضی (۱۳۹۴)، عملکرد عمان در بحران‌های امنیتی، مقاله پشتیبان، موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، شماره ۳٫
• ملک مکان، حمید (۲۹/۱/۹۵)، اباضیه وشیعه اشتراکات، اختلافات و دیدگاه‌ها، تهران، موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، صورتجلسه شماره ۱٫
• ملک مکان، حمید (تابستان ۱۳۸۴)، امامت و حکومت از نگاه اِباضیه، فصلنامه هفت آسمان، شماره ۲۶٫
• مهدوی‌جو، محمود (بهار ۱۳۹۴)، اختلافات مذهبی عمان وعربستان، مقاله پشتیبان، موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور ، شماره ۴٫
• میرصفی، سید قاسم (شماره ۱۷۸۶۷)، جایگاه شیعیان در جامعه عمان، روزنامه کیهان،.
• یگانه، عباس (۱۳۹۱)، عمان(کتاب سبز)، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، چاپ اول.
 http://iranbazgoo. persianblog. ir/

انگلیسی
• Albrto, L. (2012), Niche Diplomacy: A Key for Smaller States to Become Visible? The Example of Norway and Peacemaking Diplomacy, Retrieve. from:http:// publicandcultur aldiplomacy1. wordpress. com/2012/03/22/niche diplomacy-a-key-for-smaller-states-to-become- visible.
• Davis, H. E. and Dugan, M. A. (1982), Training the Mediator, Peace and Change.
• J. E, Peterson (2006), Qatar and the World: Branding for a Micro-State, Middle East Journal, Vol. 60, No. 4, autumn.
• http://www. shia-news. com/fa/news
• http://www. yjc. ir/fa/news/5118056
• www. almuraqeb-aliraqi. org
• www. shia-news. com/fa/news/49893
• www. asrdiplomacy. ir
• http://estoun. org/NewsDetail. aspx?itemid=12
• http://www. zamane. info/1390/11
• www. shia-news. com/fa/news/49893
• http://www. valiasr-aj. com/fa/page. php?bank=khabar&id=195
• http://www. isna. ir/news/93043118245
• http://www. isna. ir/news/94012106669
• http://www. shia-news. com/fa/news/114490
• http://fa. alalam. ir/news/1769852

 

og.co