چکیده
از بدو تأسیس جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی، مفهوم مقاومت در سیاست خارجی ایران جایگاه مهمی یافته است. به باور ناظران بین‌المللی، ایران با صرف هزینههای سیاسی، انسانی، اقتصادی و نظامی، این مفهوم را عملیاتی‌سازی کرده و با بسط ایدئولوژیک آن در منطقه، رهبری معنوی مجموعه انسانی، سازمانی و عقیدتی را در اختیار گرفته است که از آن به عنوان محور مقاومت یاد میشود. بنابراین همان‌طور که در دو دهه اخیر محور مقاومت از ارکان قدرت منطقهای جمهوری اسلامی ایران بوده است، در آینده نیز ممکن است این وضعیت تداوم یابد. یکی از گمانهزنیها درباره پیامدهای قرارداد ٢٥ ساله ایران و چین، تقویت محور مقاومت در آینده است. در این پژوهش تلاش میشود با بررسی سناریوهای متنوع درباره آینده محور مقاومت در پرتو همکاریهای راهبردی ایران و چین، این گمانهزنی راست‌آزمایی شود. بنای مقاله حاضر این است که با به کارگیری ترکیب روشهای تحلیلی و آینده‌پژوهشی شامل تحلیل روندها، پسنگری و سناریونویسی، راهبردهای ساخت آینده مطلوب تبیین شود. مفروض این مقاله همبستگی متغیرهای مستقل و وابسته موضوع مورد پژوهش است.
واژگان کلیدی
ایران، چین، همکاریهای راهبردی، مقاومت، آینده
عنوان مقاله [English]
The role and impact of Iran-China strategic cooperation on the conditions and position of the resistance
نویسنده [English]
Afifeh Abedi
چکیده [English]
Abstract
Since the establishment of the Islamic Republic of Iran after the Islamic Revolution, the concept of resistance has played an important role in Iran’s foreign policy. According to international observers, Iran has implemented this concept at the expense of political, human, economic, and military costs, and with its ideological expansion in the region, has assumed the spiritual leadership of a human, organizational and ideological set from which it is called the axis of resistance. Therefore, if in the last two decades, the axis of resistance has been one of the pillars of power in the regions of the Islamic Republic of Iran. this situation can continue in the future. One of the speculations about the consequences of the 25-year Iran-China agreement is to strengthen the axis of resistance in the future. Therefore, this study attempts to verify this speculation by examining various scenarios about the future of the resistance in the light of strategic cooperation between Iran and China. In this article, by using a combination of analytical methods and future research, including trend analysis, retrospective and scenario writing, strategies for building a favorable future are explained. The hypothesis of this paper is the correlation between the independent and dependent variables of the subject under study.
واژگان کلیدی[English]
Keywords
Iran, China, Strategic Cooperation, Resistance, Future
عنوان مقاله [العربية]
دور التعاون الاستراتيجي الإيراني الصيني وتأثيرها على ظروف المقاومة ومكانتها
چکیده [العربية]
المخلص
منذ قيام الجمهورية الإسلامية الإيرانية لعب مفهوم المقاومة دورًا مهمًا في سياسة إيران الخارجية، وبحسب مراقبين دوليين فإن إيران طبقت هذا المفهوم بتكاليف السياسية والبشرية والاقتصادية والعسكرية ومع توسعها الأيديولوجي في المنطقة، فقد تولت القيادة الروحية لمجموعة بشرية وتنظيمية وأيديولوجية يطلق عليها محور المقاومة، لذلك إذا كان محور المقاومة في العقدين الماضيين هو أحد أعمدة القوة في مناطق الجمهورية الإسلامية الإيرانية ، فيمكن أن يستمر هذا الوضع في المستقبل، ومن التكهنات حول تداعيات الاتفاقية الإيرانية الصينية التي تستمر ۲۵ عاما هو تعزيز محور المقاومة في المستقبل، وعليه تحاول هذا المقال تحقق هذه التكهنات من خلال دراسة سيناريوهات مختلفة حول مستقبل المقاومة في ضوء التعاون الاستراتيجي بين إيران والصين باستخدام مجموعة من الأساليب التحليلية والبحوث المستقبلية بما في ذلك تحليل الاتجاه، وكتابة السيناريوهات و استراتيجيات بناء المستقبل، وفرضية هذه الورقة هي ارتباط المتغيرات المستقلة والتابعة للموضوع قيد الدراسة.
الكلمات المفتاحية
إيران، الصين، التعاون الاستراتيجي، المقاومة، المستقبل
منابع فارسی
ـ آدمی، علی و الهام کشاورزی مقدم، «جایگاه مجموعه امنیتی محور مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام (علمی ـ پژوهشی)، س ۴، ش۱۴، تابستان ۱۳۹۴.
ـ ارغوانی، فریبرز و سعید میراحمدی، «تبیین سیاست موازنه‌سازی منطقهای چین در خاورمیانه»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره ۸، ش ۲، شماره پیاپی ۲۸، تابستان ۱۳۹۸.
ـ شاهنده، بهزاد، «سیاست خاورمیانه‌ای چین با تکیه بر سیاست درهای باز»، مطالعات خاورمیانه، ش ۷، ۱۳۷۴.
ـ شریعتی‌نیا، محسن، «سیاست خاورمیانه‌ای چین»، فصلنامه سیاست خارجی، س ۲۱، ش ۳، ۱۳۸۶.
ـ شریعتی‌نیا، محسن، «لزوم تعریف نقش ایران در طرح یک جاده‌ـ یک کمربند در گفت‌وگو با ایراس»، ۶ تیر ۱۳۹۵، قابل دسترسی در:http://www.iras.ir/fa/doc/interview/1515/
ـ قاسمی، بهزاد، «ژئوپلیتیک محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران براساس گفتمان انقلاب اسلامی»، فصلنامه آفاق امنیت، س ۱۱، ش ۳۸، بهار ۱۳۹۶.
ـ موسوی شفایی، سید مسعود، «امنیت انرژی؛ محور تعامل سازنده و موتور توسعه ملی»، مرکز تحقیقات استراتژیک، گزارش راهبردی، ۱۳۸۶.
منابع انگلیسی
– Camille, Lons, “China’s Great Game in the Middle East”, The European Council on Foreign Relations (ECFR), 21 Oct. 2019, Fllowed by: https://www.ecfr.eu/page/-/china–great_game_middle_east.pdf
– Dreborg, K. H., “Essence of Backcasting”, Futures, 28, 1996.
– Fulton, Jonathan, “China’s Challenge to US Dominance in the Middle East”, In China’s Great Game in the Middle East, Edited by Camille Lons, The European Council on Foreign Relations (ECFR), 21 Oct. 2019, Fllowed by: https://www.ecfr.eu/page/-/china-great_game_middle_east.pdf
– Mearsheimer John J. and Stephen M. Walt, “The Case for Offshore Balancing: A Superior U.S. Grand Strategy”, Foreign Affairs, Vol. 95, No. 4, July/August 2016 (14 pages).
– Pejsova, Eva, Chinese Futures: Horizon 2025, EU Institute for Security Studies, 2017.
– Robinson, J.B., “Future under Glass — A Recipe for People who Hate to Predict”, Futures, October 1990.
– Talwar, Puneet, “China Is Getting Mired in the Middle East”, Foreign Policy, 17 Aug. 2020, available online fllowed by https://foreignpolicy.com/2020/08/17/china-is-getting-mired-in-the-middle-east/
– Walt, Stephen M., “Why Is the United States so Bad at Foreign Policy?”, Foreign Policy, 13 Jan 2020, Flowed by: https://foreignpolicy.com/2020/01/13/trump-iran-china-why-united-states-so-bad-foreign-policy/
سایت‌ها
– https://www.sipri.org/news/press-release/2018/asia-and-middle-east-lead-rising-trend-arms-imports-us-exports-grow-significantly-says-sipri
