چکیده
فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با سخنگوی انصارالله در سال ۱۳۹۸ که فرمودند: «به لطف خداوند، یمنی‌ها دولتی قوی تشکیل خواهند داد»، نه تنها بیانگر اهمیت کشور یمن و جنبش انصارالله برای جمهوری اسلامی ایران است، بلکه تأکید ایشان نیز بر رفع خلأ قدرت در یمن از طریق تشکیل یک دولت قوی با ظرفیت‌های چشمگیر است. وجود چنین دولتی می‌تواند برای مردم و انقلاب یمن صلح و امنیت بیشتر را به ارمغان آورده و دست متجاوزان را از این کشور کوتاه کند. همچنین تشکیل یک دولت قوی در یمن به رهبری انصارالله می‌تواند تعاملات این جریان در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی را افزایش داده و زمینه‌های پایان هرچه سریع‌تر بحران در این کشور را فراهم سازد. بر این اساس، امکان‌سنجی ظرفیت‌ها و موانع تشکیل دولت قوی در یمن و طرح سناریوهای پیش رو می‌تواند تصویر روشنی از آینده یمن فراهم آورد.
با توجه به وضعیت کنونی یمن، انصارالله از یک‌سو در برنامه‌های خود در مقام یک جنبش سیاسی، ایجاد دولت و حضور در این نهاد را مد نظر قرار داده و از سوی دیگر، روند کنش‌ها و تحرکات این گروه طی چند سال گذشته به‌وضوح نشان‌گر پیشرفت امور و روند سیاسی در مسیر تثبیت جایگاه انصارالله در یمن بوده است. با این وجود، اکنون باید پرسید در نهایت کدام مدل یا الگوی دولت در آینده میان‌مدت و بلندمدت منطبق با واقعیت میدانی و مصالح انصارالله خواهد بود؟ در همین راستا، مقاله پیش رو به امکان‌سنجی تشکیل دولت قوی در یمن در ابعاد مختلف آن اختصاص دارد که البته برای پرداختن به این مسأله، الزامات و محدودیت‌های موجود به‌طور دقیق بررسی شده‌اند.
واژگان کلیدی
یمن، انصار الله، دولت قوی، مقاومت، دولت‌سازی
عنوان مقاله [English]
Study the possibility of forming a strong government in Yemen
نویسنده [English]
Javad Madadi
چکیده [English]
Abstract
The Statements of the Supreme Leader in a meeting with Ansarullah’s spokesman in 1398, who said: “Thank God, the Yemenis will form a strong government”, not only show the importance of Yemen and the Ansarullah movement for the Islamic Republic of Iran, but also his emphasis on Fixing the problem of power vacuum in Yemen through the formation of a strong government with remarkable potential. The existence of such a government can bring more peace and security to the people and the revolution in Yemen, and cut off the hands of the aggressors from this country. Also, the formation of a strong government in Yemen led by Ansarullah can increase the interactions of this current at the regional and international levels and provide the grounds for ending the crisis in this country as soon as possible. Accordingly, the study the possibilities and obstacles to forming a strong government in Yemen and the forthcoming scenarios can provide a clear picture of Yemen’s future.
Given the current situation in Yemen, Ansarullah, on the one hand, in his plans as a political movement, has considered the formation of a government and its presence in this institution, and on the other hand, the process of actions and movements of this group over the past few years clearly shows progress of the political process on the way to consolidating Ansarullah in Yemen. However, the question now is which model of government will ultimately be in line with the field reality and the interests of Ansarullah in the medium and long term? In this regard, the forthcoming article is devoted the possibility of forming a strong government in Yemen in its various dimensions, but to address this issue, the existing requirements and limitations have been carefully considered.
واژگان کلیدی[English]
Keywords
Yemen, Ansarullah, strong government, political movement
عنوان مقاله [العربية]
دراسة إمكانية تشكيل حكومة قوية في اليمن
چکیده [العربية]
المخلص
تصريحات قائد الثورة الاسلامية في لقاء مع الناطق باسم أنصار الله عام ۱۳۹۸ ، والذي قال: ” اليمنيون سيشكلون حكومة قوية إن شاء الله”، لا تظهر فقط أهمية اليمن وحركة أنصار الله بالنسبة للجمهورية الإسلامية الإيرانية ، بل وكذلك تأكيده على سد الفجوة، فالسلطة في اليمن هي من خلال تشكيل حكومة قوية ذات إمكانات ملحوظة. إن وجود مثل هذه الحكومة يمكن أن يجلب المزيد من السلام والأمن للشعب والثورة في اليمن، ويقطع أيدي المعتدين عن هذا البلد. كما أن تشكيل حكومة قوية في اليمن بقيادة أنصار الله يمكن أن يزيد من تفاعلات هذا التيار على المستويين الإقليمي والدولي ، ويوفر الأسس لإنهاء الأزمة في هذا البلد في أسرع وقت ممكن. وعليه ، فإن دراسة الجدوى لقدرات وعقبات تشكيل حكومة قوية في اليمن وتصميم السيناريوهات المقبلة يمكن أن توفر صورة واضحة لمستقبل اليمن.
بالنظر إلى الوضع الراهن في اليمن ، فإن أنصار الله ، من ناحية ، في خططه كحركة سياسية ، قد أخذ في الاعتبار تشكيل الحكومة ووجودها في هذه المؤسسة ، ومن ناحية أخرى ، عملية تحركات وتحركات هذا. على مدى السنوات القليلة الماضية ، يظهر تقدم واضح ، والعملية السياسية في طريقها إلى تعزيز أنصار الله في اليمن. ومع ذلك ، فإن السؤال الآن هو أي نموذج أو نموذج للحكومة سيكون في نهاية المطاف متوافقًا مع الواقع الميداني ومصالح أنصار الله على المدى المتوسط والطويل؟ في هذا الصدد ، تمت دراسة مسألة جدوى تشكيل حكومة قوية في اليمن بأبعادها المختلفة، ولكن لدراسة هذه القضية ، تم النظر بعناية في المتطلبات والقيود القائمة.
الكلمات المفتاحية
اليمن، أنصار الله، السعودية، حكومة اليمن
الف) منابع فارسی
- احمدی، وحیده، تجاوز عربستان به یمن: اهداف و چشم‌انداز، ماه‌نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی، شماره ۳۷، فرودین و اردیبهشت ۱۳۹۴٫
- احمدیان، حسن، امکان‌سنجی تشکیل دولت قوی در یمن، کارگروه شبه‌جزیره، مؤسسه اندیشه‌سازان نور، ۳۱/۲/۱۳۹۹٫
- اسدی، علی‌اکبر، روند تشکیل دولت ائتلافی در عراق و رویکرد بازیگران داخلی، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج‌فارس، ۱۳۸۹٫
- اکبریان، علی، یمن: تاریخ، جامعه و سیاست، شیراز: انتشارات ارم شیراز، ۱۳۹۴٫
- باقری دانا، احسان و پیمان حسنی، بررسی روند دولت ـ ملت‌سازی در جنبش انصارالله یمن، دومین کنفرانس بین‌المللی علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و تحول، گرجستان: سازمان بین‌المللی مطالعات دانشگاهی، ۱۳۹۷.
- جابت، روح‌الله و محمدصادق کوشکی (۱۳۹۵)، انصارالله در یمن: از تأسیس تا تثبیت (۲۰۱۳-۲۰۰۴)، قم: دفتر نشر معارف، ۱۳۹۵٫
- جعفری ولدانی، اصغر، چالش‌ها و منازعات در خاورمیانه، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، ۱۳۸۸٫
- خضری، احسان و همکاران، ریشه‌یابی منازعات ایران و عربستان: مطالعات موردی سه کشور عراق، بحرین و یمن، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، شماره ۲۳، ۱۳۹۴٫
- رستمی، حمید، امکان‌سنجی تشکیل دولت قوی در یمن از سوی انصارالله، کارگروه شبه‌جزیره، مؤسسه اندیشه‌سازان نور، ۱۸/۳/۱۳۹۹٫
- زکریا، فرید، دلیلی بر دخالت ایران در یمن نیست/ عربستان از دولت شیعی می‌ترسد، خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۳۹۴٫
- صورتجلسه کارگروه شبه‌جزیره، امکان‌سنجی تشکیل دولت قوی در یمن از سوی انصارالله، مؤسسه اندیشه‌سازان نور، ۱۸/۳/ ۱۳۹۹٫
- صورتجلسه کارگروه شبه‌جزیره، امکان‌سنجی تشکیل دولت قوی در یمن از سوی انصارالله، مؤسسه اندیشه‌سازان نور، ۲۶/۳/۱۳۹۹٫
- صورتجلسه کارگروه شبه‌جزیره، سناریوهای پیش‌روی انصارالله در قامت جنبش یا دولت یمن، مؤسسه اندیشه‌سازان نور، ۱۳۹۴٫
- علوی‌وفا، سعید و سید عباس عراقچی، تحلیل محیط راهبردی بحران یمن و شبیه‌سازی روندهای آتی با استفاده از تکنیک نقشه شناختی فازی، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، مقاله ۹، دوره ۱۷، شماره ۷۶، تابستان ۱۳۹۸٫
- علی‌پور، جواد و همکاران، آینده‌پژوهی بحران یمن بر پایه سناریونویسی، فصلنامه آینده‌پژوهی دفاعی، سال سوم، شماره ۸، بهار ۱۳۹۷٫
- قوام عبدالعلی و افشین زرگر، دولت‌سازی، ملت‌سازی و نظریه روابط بین‌الملل: چهارچوبی تحلیلی برای فهم و مطالعه جهان دولت ـ ملتها، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات، ۱۳۸۸٫
- ماجراجویی نظامی امارات در یمن به کجا می‌انجامد؟ (٢٥ مرداد ۱۳۹۴)، قابل دسترسی در:
- مارتین، لی نور جی، چهره جدید امنیت در خاورمیانه، ترجمه قدیر نصری، تهران: دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشکده مطالعات راهبردی، ۱۳۸۹٫
- مددی، جواد، نقش انصارالله در رهبري تحولات يمن، فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال پانزدهم، شماره ۲، پياپي ۵۸، تابستان ۱۳۹۳٫
- مطلبی جونقانی، محسن و همکاران، ظرفیت‌سنجی جنبش انصارالله یمن در عمق‌بخشی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه سیاست دفاعی، شماره ۱۰۱، زمستان ۱۳۹۶٫
- موسوی، سید محمد و محسن باقری‌فر، نظریه سازه‌انگاری و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر جنبش انصارالله و انقلاب یمن، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۱۴، پاییز ۱۳۹۴٫
- میراحمدی، منصور و ولی‌محمد احمدوند، هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن، فصلنامه اندیشه‌ی سیاسی در اسلام، شماره ۲ و ۳، زمستان ۱۳۹۳٫
ـ نورمحمدی، مرتضی و همکاران، بررسی چالش‌های دولت ـ ملت‌سازی در یمن، مجله سیاست دفاعی، سال ۲۱، شماره ۸۴، پاییز ۱۳۹۲٫ http://www.saat24.com/fa/doc/report/88628
ب) منابع عربی
- العالم، امل، الصراع السعودی ـ الإیرانی علی الیمن وجهه نظر یمنیه، مرکز الجزیره للدراسات، ۲۰۱۵٫
- التدخل العسكري الإماراتي بين الإقتصاد والسياسه، (١٨/٨/٢٠١٥)، علی الموقع:
- http://www.hasadalyoum.com/news۸۳۶۵.html
ـ دستور جمهوریه العراق، قابل دسترسی در: www.parlimant.iq/ Iraqi
ج) منابع لاتین
- Al Monitor, Yemen’s crippled economy, http://www.al-monitor.com/pulse/business/ 2015/03/ yemen-crippled-economy-political-security-solution.htm, 6 March 2015.
- Al-Haj, Ahmed and Michael, Maggie, Yemen’s president flees Aden as rebels close in, The Star.at: https://www.thestar.com/news/world/2015/03/25/yemen-president-hadi-flees-aden-palace-as-houthi-rebels-near-officials-say.html, March 25, 2015.
- BBC, Yemen President Ali Abdullah Saleh defiant over exit, at: https://www.bbc. com/news/world-middle-east-13181324, 24 April 2011.
- Centlivres, Pierre and Micheline Centlivres-Demont, State, National Awareness and Levels of Identity in Afghanistan from Monarchy to Islamic State, Central Asian Survey 19(3/4): 419-28, 2000.
- Gould, Joe, Senate passes resolution to end US support of Saudi Arabia in Yemen, Defense news at: https:// www. defensenews.com/congress/2019/03/13/us-senate-passes-yemen-resolution-54-46, 14 March 2019.
- https://www.aljazeera.com/news/2015/04/imposes-arms-embargo-yemen rebels-150414140733146. html.
- https://www.chicagotribune.com/nation-world/ct-save-the-children-yemen-20171116-story.html.
- Lister, Tim, The war in Yemen is getting worse – and a civilian catastrophe is looming, CNN. At: http:// edition.cnn. com/2015/04/08/middleeast/yemen-saudi-6-things-lister/index. html, 8 April 2015.
- Oudah, Abdul-Aziz, Yemen observer, at: https://archive.today/ 20151121172248/http:// www. yemenobserver. com/front-page/1397-supreme-revolutionary-commission-declares-general-mobilization. html, 18 November 2015.
- Phillips, Sarah, Al-Qaeda and the Struggle for Yemen, Global Politics and Strategy ,January 28,2011.
- Rosen, Nir, Yemen’s Shia dilemma Shia Muslims say they are facing persecution from the authorities, including raids on homes and torture, Available at: http://www.aljazeera.com/ indepth/opinion/ 2011/05/ 201152483619116456.html, 2011.
- Schwartz, Felicia, Almasmari, Hakim and Fitch, Asa, Saudi Arabia Launches Military Operations in Yemen, Wall Street Journal. At: https://www.wsj.com/articles/saudi-arabia-launches-military-operations-in-yemen-1427275251?mod=e2tw&tesla=y, 26 March 2015.
- Starr, S. Frederick, Sovereignty and Legitimacy in Afghan Nation-Building, In Francis Fukuyama (ed) State-Building: Governance and World Order in the Twenty-First Century. London: Profile Books.p. 136, 2004.
World Bank, Yemen Home: Overview, http://www.worldbank.org/ en/country/yemen/ overview, 31 March 2015.
