شيعيان کنيا و تانزانيا؛ مناسبات با پیروان مذاهب
فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال شانزدهم، شماره ۳، پياپي ۶۳، پاییز ۱۳۹۴؛ صفحات ۱۰۱-۱۴۶
چکیده
شيعيان در شرق افريقا، به خصوص در دو کشور مهم و راهبردي کنيا و تانزانيا، در چند دهه اخير با تأثيرپذيري از نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران و فعاليت خوجه‌هاي شيعه اثني‌عشري در قالب سازمان بلال مسلم ميشن، به نيرويي مؤثر از لحاظ اجتماعي و فرهنگي تبديل شده‌اند و اميد مي‌رود در سايه مديريت و برنامه‌هاي درازمدت بتوانند در عرصه سياسي نيز صاحب جايگاه و نقشي مقبول شوند. بديهي است در راستاي فعاليت شيعيان در اين دو کشور، پرداختن به کيفيت و چگونگي مناسبات آنها با ساير مسلمانان که در اکثريت قرار دارند، حائز اهميت فراوان است. همچنين مناسبات شيعه با مسيحيان مي‌تواند تأثيرات شگرفي در جذب و هدايت آنان به سمت شيعه داشته باشد؛ زيرا در افريقا بنا بر خصوصيات مردم اين قاره، چرخش ديني و مذهبي به سادگي انجام مي‌شود. پژوهش حاضر سعي دارد ماهيت و چگونگي اين مناسبات را تبيين و ظرفيت‌هاي شيعيان را در اين باره به شکل روشن‌تري بيان کند.
واژگان کلیدی
کنيا، تانزانيا، شيعه، سني و مسيحي
عنوان مقاله [English]
Shiite in Kenya and Tanzania:
Relations with followers of other religions
نویسنده [English]
Dr. A.B. Arab-Ahmadi
چکیده [English]
Abstract
Over the recent decades, inspired by the sacred system of the Islamic Republic of Iran, Shiites in East Africa, Especially in Kenya and Tanzania –two important and strategic countries –have turned socially and culturally into influential forces, thanks to the efforts of Twelver Shi’i squads as the organization of Bilal Muslim Mission. They also show promise to achieve position and play a positive role in the political arena in the light of the long-term management and plans.
Clearly, addressing the quality and conduct of Shiites relations with other majority Muslims take on a great importance for Shiites activity in these two countries. Furthermore, Shiite-Christian relations can have dramatic effects on attracting and leading them to Shia. It is because; in Africa –due to the characteristics of its people –religious conversion is undergone so easily. The present study tries to explain the nature and conduct of these relations and illustrate Shiite capacities in this regard.
واژگان کلیدی[English]
Keywords
Kenya, Tanzania, Shiite, Sunni and Christian
عنوان مقاله [العربية]
الشيعة في کينيا و تنزانيا و العلاقة مع
أتباع الديانات الأخري
چکیده [العربية]
المخلص
الشيعة في شرق أفريقيا، وخصوصاً في بلدین مهمین وإستراتيجيين هما كينيا وتنزانيا، وبتأثير من النظام المقدس للجمهورية الإسلامية الإيرانية، وأنشطة طائفة الخوجة الشيعية الاثني عشرية، في شكل مؤسسة بلال مسلم مشن، تحولوا إلی قوة مؤثرة من النواحي الاقتصادية والاجتماعية الثقافية في العقود الأخيرة، ویؤمل في ضوء الإدارة والتخطیط على المدى الطويل، أن یصبحوا ذوي مکانة ودور مطلوبین في الساحة السياسية أیضاً. وغني عن القول وفي سیاق نشاط الشيعة في هذين البلدين، أن معالجة نوعية علاقاتهم مع غيرهم من المسلمين الذین یشکِّلون الأغلبية، لها أهمية كبرى. کما أن علاقات الشيعة مع المسيحيين، يمكن أن يكون لها تأثير كبير في جذب وتوجیههم نحو الشيعة؛ لأنه في أفريقيا، ووفقاً لخصائص سکان هذه القارة، فإن التحوُّل الديني یتم بسهولة. یحاول هذا البحث شرح طبيعة ونوعية هذه العلاقات، وتبیین قدرات الشيعة في هذا الصدد بشکل أكثر وضوحاً.
الكلمات المفتاحية
كينيا، تنزانيا، الشيعة، السنة والمسيحي
منابع فارسي
ـ انتشارات بين‌المللي الهدي (۱۳۷۹)، شیعیان تانزانیا دیروز و امروز، تهران.
ـ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (۱۳۸۹)، اسلام در شرق افريقا، تهران.
ـ پورمرجان، قربانعلي (۱۳۸۰)، «اسلام در كنيا»، گزارش ارسالي از رايزن فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در نايروبي.
ـ سازمان مدارس اسلامي (۱۳۸۶)، اسلام و مسلمانان در کنیا، قم.
ـ سازمان مدارس اسلامی خارج از کشور (۱۳۸۵)، اسلام و مسلمانان در تانزانیا، قم.
ـ شيعه‌شناسي (۱۳۸۷)، «بررسی تاریخ تطور و اصول عقاید شیعیان بهره داوودی»، ش ۲۱٫
ـ عرب احمدي، اميربهرام (۱۳۸۷)، «بررسي تاريخ تطور و اصول عقايد شيعيان بهره داوودي»، فصلنامه شيعه‌شناسي، قم، س ۶، ش ۲۱، بهار.
ـ فصلنامه علمي ـ پژوهشي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي (۱۳۹۴)، «چالش‌های ایالات متحده امریکا و القاعده در شرق افريقا«، س ۱، ش ۱٫
ـ گفت‌وگو با حجت الاسلام باقری، رایزن فرهنگی جمهوري اسلامي ایران در تانزانیا، مهر ۱۳۹۴٫
ـ گفت‌وگو با دکتر امیربهرام عرب احمدی، مدیر گروه مطالعات افريقا دانشگاه تهران، مهر ۱۳۹۴٫
ـ گفت‌وگو با شيخ عمر باقر مايونگا، رئیس بنیاد امام باقر(ع)، دارالسلام، ۱۳۸۷٫
ـ مطالعات سیاسی جهان اسلام (۱۳۸۹)، «سیاست‌های مداخله‌جویانه دینی عربستان در کنیا، تانزانیا و اوگاندا»، ش ۳، پاييز.
منابع انگلیسی
– Agakhanids in East Africa, available (1394/7/4).
– Bohra communities.com www.Shia Shia Bora’s in East Africa, available (1394/7/4) online at: www.agakhanschools.org/eastafrica.asp
– Esposito, Johnl (1995), “The Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World”, Vol.4, Oxford University Press.
– Jaffer, Asgharali (1989), “An Outline History of Khoja Shia Ithna Asheri in Eastern Africa, (Publisher Unknown), London.
– Picxlay, A.S (1962) A History of Ismailies, Bombay.
– Salvadori, Cynthia (1989),”Through Open Doors, Nairobi: Kenway Publication.
– Shia Bora’s in Kenya, available online at: www.The Dawoodi Bohras in Kenya.htm, 1394/7/4.
