مکتب عماد مغنیه، شیوه‌های نوین در جهاد و مبارزه

فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال نوزدهم، شماره ۱، پياپي ۷۳، بهار ۱۳۹۷؛ صفحات ۵-۲۰

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* صبری انوشه

* کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا و جهان عرب و مسئول کارگروه آفریقا در مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور

چکیده

در طول تاریخ، نقش فرماندهان جنگ در پیروزی‌‌ها و شکست‌ها، برجسته و مؤثر بوده است. بسیاری از فرماندهان موفق، صاحب سبک و نظریه در مدیریت جنگ و کسب پیروزی‌‌ها بوده و از خود مکاتب، اندیشه‌‌ها و الگوهای نظامی و رزمی به جا گذاشته که برخی از آنها هنوز در مراکز و آکادمی‌های نظامی تدریس شده و به کار‌‌‌ گرفته‌‌ می‌شود. نوابغ عرصه جنگ و رزم با طرح‌ها، راهبردها و تاکتیک‌های ابتکاری توانسته‌‌‌اند مسیر جنگ‌‌ها و روند تاریخ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورها را تغییر دهند.

عماد مغنیه، فرمانده برجسته حزب‌‌‌‌الله به دلایل فراوان و شاخص‌های روشن، یکی از نوابغ عرصه فرماندهی و نظریه‌پردازی جنگ، مقاومت و جهاد‌‌ می‌باشد. نقش برجسته او در پیروزی‌های بزرگ مقاومت اسلامی در لبنان در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶، یکی از دستاوردهای اندیشه و نبوغ این فرمانده بود. اکنون و پس از ده سال از شهادتش، هنوز اندیشه‌‌ها و طرح‌های نظامی ـ امنیتی او در عراق، سوریه، لبنان و یمن در برابر تجاوزها و توسعه طلبی‌های جبهه سلطه‌گر و تجاوزگر، به کار گرفته و به بنیه فکری و راهبردی جبهه محور مقاومت اسلامی در ابعاد و سطوح مختلف کمک‌‌ می‌کند.

این بلوغ فکری و نظامی، حاصل عوامل مختلفی بوده است که به عنوان موضوع محوری مقاله حاضر، مورد بحث و کنکاش قرار‌‌ می‌گیرد.

واژگان کلیدی

عماد مغنیه، لبنان، حزب الله، مکتب جهادی، مقاومت اسلامی، اسرائیل.

عنوان مقاله [English]

Emad Moghniyeh School, New ways in jihad and fight

نویسنده  [English]

Sabri Anousheh

چکیده [English]

Abstract

Throughout history, the role of war commanders in victories and failures has been prominent and effective. Many successful commanders have the style and theories in managing war and victories and leaving their own schools, ideologies and military and martial arts, some of which are still taught and used at military centers and academies. The geniuses of war have been able to change the course of wars and the political, economic and social history of countries with innovative plans, strategies and tactics.

Emad Moghniyeh, the prominent Hezbollah commander for many reasons and clear indicators, is one of the geniuses in the field of warfare, resistance and jihad command and warfare. His prominent role in the great victories of the Islamic Resistance in Lebanon in 2000 and 2006 was one of the achievements of this commander’s thought and genius. Now and after ten years of his martyr, his military-security plans and thought in Iraq, Syria, Lebanon and Yemen have been used against aggression and expansionism of the dominant and aggressive front, and help to the intellectual and strategic roots of the Islamic resistance axis front in different dimensions and levels. This intellectual and military maturity has been the result of several factors that are being discussed as the central theme of this paper.

واژگان کلیدی[English]

Keywords

Emad Moghniyeh, Lebanon, Hezbollah, Jihadi School, Islamic resistance, Israel.

عنوان مقاله [العربية]

مدرسة عماد مغنية؛ طرق جديدة في الجهاد والنضال

چکیده [العربية]

المخلص

 

على مر التاريخ‌، كان دور أمراء الحرب في الانتصارات والفشل بارز وفعال. يمتلك العديد من القادة الناجحين أسلوبًا ونظريات في إدارة الحرب والانتصارات و لقد تركوا مدارسهم وتكتيكاتهم وفنونهم العسكرية وبعضها لا يزال تدرس في المراكز والأكاديميات العسكرية. تمكنت عباقرة الحرب من تغيير مجرى الحروب والتاريخ السياسي والاقتصادي والاجتماعي للبلدان، ذات الخطط والاستراتيجيات والتكتيكات المبتكرة.

عماد مغنية، القائد البارز لحزب الله لأسباب عديدة ومؤشرات محددة، کان واحد من القائد الميداني عظماء و الباحث النظری فی الحرب والمقاومة والجهاد. دوره البارز في الانتصارات العظيمة للمقاومة الإسلامية في لبنان عامي ۲۰۰۰ و ۲۰۰۶ کان أحد إنجازات فكر هذا القائد وعبقريته. الآن وبعد عشر سنوات من استشهاده،خططه العسكرية و الامنیة في العراق وسوريا ولبنان واليمن تستخدم ضد العدوان و ضد الجبهة المهيمنة والعدوانية و   يدعم محور المقاومة الإسلامية في الأبعاد والمستويات المختلفة. قد كان هذا النضج الفكري والعسكري نتيجة لعدة عوامل ناقشت كموضوع مركزي لهذه الورقة.

الكلمات المفتاحية

عماد مغنية، لبنان، حزب‌الله، مدرسة الجهاد، المقاومة الإسلامية، إسرائيل.

الف) کتاب‌ها

ـ الاحزاب و الحركات و الجماعات الاسلامية (۲۰۰۶)، جلد دوم، دمشق: المرکز العربي للدراسات الاستراتيجية.

ـ الاستراتیجیه العسکریه الاسرائیلیه ضد حماس و حزب‌الله (۲۰۱۱)، ترجمه دکتر عدنان ابوعامر، بیروت: باحث للدراسات الفلسطینیه و الاستراتیجیه.

ـ اسداللهی، مسعود (۱۳۷۹)، از مقاومت تا پیروزی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ انبار، افرایم (۱۳۸۸)، امنیت ملی اسرائیل، ترجمه حمید نیکو، تهران، مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ باحث للدراسات (۱۳۸۸)، تاریخ احزاب شیعی لبنان، ترجمه جواد اصغری، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ بارزوهر، میخائیل و مشعل، نسیم (۲۰۱۱)، الموساد و العملیات الکبری، ترجمه بدر عقیل، امان: دار الجلیل للنشر و الدراسات و الابحاث الفلسطینیه.

ـ بلقزیز، عبدالله (۱۳۸۹)، حزب‌‌‌‌الله از آزادسازی تا بازدارندگی، ترجمه علی شمس، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ بیدقی قره‌بلاغ، آزیتا (۱۳۹۴)، رهبری انقلابی سیدحسن نصرالله، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ پیامدهای جنگ اسرائیل علیه لبنان (۱۳۸۹)، ترجمه مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ‌پیروزی مقاومت، پیامدهای راهبردی جنگ ۳۳ روزه (۱۳۸۹)، ترجمه مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ پیروزی مقاومت، هویت و فرهنگ پیروزی (۱۳۸۹)، ترجمه مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ تیرا، رون (۱۳۹۰)، جنگ آینده، اسرائیل؛ تهدیدها و چالش‌های نظامی ـ امنیتی، ترجمه محمدرضا بلوردی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ لبنان، تاریخ، جامعه و سیاست (۱۳۸۸)، ترجمه مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ جنگ ۳۳ روزه (۱۳۸۸)، ترجمه مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ خواجه، محمد (۱۳۸۸)، پیروزی دشوار، جنگ ۳۳ روزه اسرائیل علیه حزب‌الله، ترجمه: علی شمس، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ دوستی، محمدمهدی (۱۳۹۱)، قدرت مقاومت اسلامی فلسطین در جنگ ۲۲ روزه غزه، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ‌رضوی، سلمان و پاشا قاسمی، علی (۱۳۸۷)، طعم تلخ بزرگ‌ترین شکست، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ سعد، غریب (۱۳۸۸)، امل، دین و سیاست در حزب‌الله، ترجمه غلامرضا تهامی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ سوید، محمود (۱۳۷۹)، جنوب لبنان در رویارویی با اسرائیل، ترجمه مرکز تحقیقات و بررسی‌های استراتژیک، تهران: نشر آمن.

ـ صادق الوعد (۱۳۹۷)، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ قاسم، نعیم (۱۳۸۳)، حزب‌‌‌‌الله لبنان، خط مشی، گذشته و آینده آن، ترجمه محمدمهدی شریعت‌مدار، تهران: انتشارات اطلاعات.

ـ کردزمن، آنتونی (۱۳۸۸)، درس‌هایی از جنگ ۳۳ روزه اسرائیل‌ـ حزب‌الله، ترجمه گروه مطالعات اسرائیل‌پژوهی، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ کرمی، جهانگیر (۱۳۸۶)، دکترین نظامی اسرائیل، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

ـ میرباقری، یزدان (۱۳۸۲)، حماسه مقاومت اسلامی در جنوب لبنان، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

 

ب) مقالات

ـ الأمين، إبراهيم (۱۷ شباط ۲۰۱۱ )، بعض من سيرة ساحر المقاومة، الاخبار، بیروت.

ـ محمد، عبدالله (۱۳/۲/۲۰۱۸)، من ذاكرة عماد مغنية، المیادین.