سخن ناشر

طی سال‌های اخیر، روند تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی در غرب آسیا از چنان شتاب و عمقی برخوردار بوده است که برای بررسی همه ابعاد و جوانب مختلف آن، باید مجموعه‌ای از متغیرها و مولفه‌های اثرگذار در هر یک از تحولات اعم از زمینه‌های تاریخی، موقعیت‌ جغرافیایی، وضعیت اقتصادی و از همه مهمتر بازیگران سیاسی دخیل را مورد ارزیابی قرار داد. بررسی و واکاوی دقیق و موشکافانه تحولات جهان اسلام به خصوص منطقه غرب آسیا از دو جهت حائز اهمیت است:

نخست آنکه، موقعیت و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در بطن تحولات منطقه به عنوان یک بازیگر اثرگذار و اثرپذیر ایجاب می‌کند که این تحولات تحت یک نگاه کارشناسانه و دقیق مورد بررسی قرار گرفته و هرگونه ارتباط آنها با منافع و امنیت ایران در صحنه‌های مختلف مورد توجه قرار گیرد.

دوم آنکه، تولید علم و نگاه بومی به تحولات منطقه فارغ از تحلیل‌ها و گزارش‌های گوناگون و بعضا جهت‌داری که از آن سوی مرزها و از طریق رسانه‌های مختلف و اندیشکده‌های غربی و عربی در دسترس دانشجویان، اساتید و سایر علاقمندان حوزه‌های سیاسی و دیپلماتیک قرار می‌گیرد، می‌تواند در ایجاد یک نگاه و رویکرد متفاوت به سیر تحولات جاری در عرصه های منطقه ای و بین المللی، مفید و موثر باشد.

در حال حاضر، اگرچه با وقوع هر تحول یا بحرانی، تحلیل های مختلف در قالب یادداشت، گزارش و ترجمه در سایت ها، خبرگزاری‌ها و نشریه‌های مختلف انتشار می‌یابد که هر یک از دریچه‌ای خاص به تحلیل و بررسی موضوعات می‌پردازند، اما به نظر می‌رسد برای بررسی عمیق هر کدام از تحولات باید یک نگاه دقیق‌تر و کارشناسی‌تر به موضوعات داشت تا بتوانند فراتر از نگاه تحول‌محور به رویدادها، روند تحولات را با نگاهی عمیق‌تر و وسیع‌تر مورد واکاوی قرار دهند. تحقق این مسئله نیازمند بهره‌گیری از کارشناسان مجرب و ارائه تحلیل‌های کارشناسی و تخصصی در حوزه‌های مختلف سیاسی، منطقه‌ای و بین‌الملل است. بدون شک کتاب بهترین ابزاری است که می‌تواند نتایج پژوهش کارشناسان و متخصصان را در معرض دید علاقه‌مندان بگذارد.

«موسسه مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور» با توجه به رسالت و اهداف خود، نسبت به تالیف و انتشار کتاب‌های مختلف که حاصل مطالعات و پژوهش‌های بومی و تخصصی است، مبادرت ورزیده و تلاش دارد از این طریق، در راستای آگاهی‌بخشی جهت درک عمیق از تحولات جهان اسلام و منطقه غرب آسیا گام بردارد. امید است که تجربه مطالعاتی این موسسه به موازات بهره‌گیری از کارشناسان برجسته بتواند زمینه‌های مطالعات عمیق تحولات جهان اسلام و منطقه غرب آسیا را برای همه علاقه‌مندان فراهم نماید.

کتاب حاضر به بررسی ابعاد و زوایای مختلف شکل‌گیری گروه‌های مختلف مدافعان حرم و جانفشانی آنها پرداخته است. حملات گروه‌های تروریستی‌ـ‌ تکفیری به عراق و سوریه، علاوه‌بر آنکه امنیت جغرافیای جهان اسلام را با خطر مواجه کرد، حرم‌های مقدس امامان و اهل بیت(ع) را به عنوان قطب و نماد جهان شیعی نیز در معرض ویرانی و تخریب قرار داد. سناریوی هتک حرمت به اماکن مقدس که با هدف از بین بردن الگوها و نمادهای تاریخی شیعی و همچنین تشدید درگیری‌های فرقه‌ای از سوی جریان تکفیری و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها دنبال می‌شد، بسیاری از شیعیان و حتی بخشی از اهل سنت جهان اسلام را برای مقابله با این اهداف شوم راهی سرزمین‌های‌ اسلامی کرد. مبارزان مسلمانی که فارغ از تفاوت‌های جغرافیایی، نژادی، زبانی و قومی برای تحقق یک هدف واحد، داعیه‌دار دفاع از حرم اهل‌ بیت(ع) شدند و پیوند انسان، حرم و جغرافیا را رقم زدند.