تأثیر خروج آمریکا از برجام بر روند اقتصادی مقاومت
فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال نوزدهم، شماره ۲، پياپي ۷۴، تابستان ۱۳۹۷؛ صفحات ۵-۳۷
نوع مقاله: پژوهشی
نویسنده:
* دکتر ساسان شاه ویسی
** مراد دلالت
* رئیس مؤسسه اندیشه و تدبیر انقلاب اسلامی
** دانشجوی دکتری ژئوپلیتیک دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده
تحریم‌های اقتصادی، اﺑﺰاري ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑه اﻫﺪاف و ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﯿﺎﺳﯽ اﺳﺖ و ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ تأثیرگذار بر رواﺑﻂ اﻗﺘﺼﺎدي و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ می‌باشد. ﻫﺪف از ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﯾﻦ ﺳﺆال اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﺮﯾﻢ اﻗﺘﺼﺎدي آمریکا ﭼﮕﻮﻧﻪ می‌تواند ﺑﺮ رواﺑﻂ اﻗﺘﺼﺎدي، ﺳﯿﺎﺳﯽ و بین‌الملل محور مقاومت تأثیرگذار ﺑﺎﺷﺪ؟ در راستای پاسخ به سؤال اصلی پژوهش، با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی موجود، به بررسی و سنجش تأثیر برجام بر جایگاه استراتژیک ایران و محور مقاومت و تأثیر خروج آمریکا از برجام در قالب دو محور قدرت‌ـ ضعف و تهدیدـ فرصت پرداخته شده است. یافته‌های ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن می‌دهد ﮐﻪ ﺗﺤﺮﯾﻢ از ﺳﻮي ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ اﻋﻤﺎل می‌گردد ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻈﺎم بین‌الملل داراي ﺛﺒﺎت ﻫﮋﻣﻮﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻗﺮاﯾﻦ و ﻧﺸﺎﻧﮕﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ رﻓﺘﺎر دﯾﭙﻠﻤﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮرﻫﺎي داراي ﺛﺒﺎت ﻫﮋﻣﻮن، ﺣﮑﺎﯾﺖ از اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ دارد ﮐﻪ اﻋﻤﺎل ﺗﺤﺮﯾﻢ از ﻣﯿﺎن گزینه‌های ﺗﻨﺒﯿﻬﯽ می‌تواند ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اثربخشی را در ﺗﻌﻘﯿﺐ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎﻧﮕﺎﻧﯽ را می‌توان در رﻓﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎي داراي ﻫﮋﻣﻮن، ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻋﻠﯿﻪ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان در منطقه غرب آسیا و محور مقاومت ﻣﺸﺎﻫﺪه کرد.
واژگان کلیدی
برجام، جایگاه استراتژیک، مذاکرات هسته‌ای، محور مقاومت، تحریم‌های بین‌المللی، ثبات هژمونیک
عنوان مقاله [English]
Effect of American withdrawal from
JCPOA on the economic process of resistance
نویسنده [English]
Dr. Sasan Shahveysi
Morad Dellalat
چکیده [English]
Abstract
Economic sanctions are a tool for achieving political goals and objectives, and one of the factors affecting the economic and political relations of the countries. The purpose of this study is to find an appropriate answer to the question of how the US economic sanctions can affect the economic, political and international relations of the resistance axis? In response to the main question of this research, by using existing library and internet resources, the impact of JCPOA on the strategic position of Iran and the axis of resistance and the United States withdrawal from JCPOA will be examined in two line strengths-weaknesses and threats-opportunities. The research findings indicate that sanctions are imposed by countries that have a hegemonic stability in the structure of the international system. The signs in the diplomatic behavior of countries with hegemonic stability indicate that sanction can have most effective results in pursuing foreign policy. Such a signs can be seen in the foreign policy behavior of hegemonic countries, such as the United States against the Islamic Republic of Iran in the West Asian region and the resistance axis.
واژگان کلیدی[English]
Keywords
JCPOA, strategic position, nuclear talks, resistance axes, international sanctions, hegemonic stability
عنوان مقاله [العربية]
تأثير الانسحاب الأمريكي من البرجام على عملية المقاومة الاقتصادية
چکیده [العربية]
المخلص
العقوبات الاقتصادية هي أداة لتحقيق الأهداف والغايات السياسية، وأحد العوامل المؤثرة في العلاقات الاقتصادية والسياسية للبلدان. الغرض من هذه الدراسة هو العثور على إجابة مناسبة لمسألة كيف يمكن للعقوبات الاقتصادية الأمريكية أن تؤثر على العلاقات الاقتصادية والسياسية والدولية لمحور المقاومة؟ رداً على السؤال الرئيسي للبحث، مع استخدام الأسناد و مصادر المكتبة والإنترنت، تم تقييم تأثير البرجام على الموقف الاستراتيجي لإيران ومحور المقاومة وتأثير الانسحاب الولايات المتحدة من البرجام على محورین ضعف- القوة و التهديد – الفرص….. تشير نتائج البحث إلى أن العقوبات تفرضها دول تتمتع لهم الاستقرار المهيمن في بنية النظام الدولي. دلایل الموجود فی السلوك الدبلوماسي للبلدان لهم الاستقرار المهيمن یوکد إلى أن فرض العقوبات يمكن أن يكون أكثر فعالية في متابعة السياسة الخارجية. ويمكن رؤية مثل هذه العلامة في سلوك السياسة الخارجية للدول المهيمنة، مثل الولايات المتحدة، ضد جمهورية إيران الإسلامية في منطقة غرب آسيا و ضد محور المقاومة.
الكلمات المفتاحية
برجام، الوضع الاستراتيجي، المحادثات النووية، محور المقاومة، العقوبات الدولية، الاستقرار المهيمن
الف) منابع فارسی
ـ بررسي ضرورت و امكان انعقاد پيمان پولي دوجانبه»، مركز پژوهش‌های مجلس، شماره مسلسل ۲، ۱۳۹۶٫
ـ رضا خلیلی، ۱۳۹۴، پیامدهای منطقه‌ای و بین‌المللی توافق هسته‌ای، ماهنامه برآورد، سال سوم، شماره۷۲-۸۲٫
ـ سید محسن میرحسینی،۱۳۹۴؛ توافق هسته‌ای ژئوپلیتیک منطقه‌ای را تغییر داد.
ـ کیهان برزگر، ژئوپلیتیک برجام، ۱۳۹۴٫
ـ گزارش آمار مقدماتي تجارت خارجي براي دوازده‌ماهه سال‌های ۸۸ تا ۹۴، گمرك جمهوري اسلامي ايران
ب) منابع انگلیسی
– Almaz-Antey Air Defense Concern Main System Design Bureau; Tikhomirov Scientific Research Institute of Instrument Design; Mytishchinski Mashinostroitelny Zavod OAO; Kalinin Machine Plant, JSC; and Dolgoprudny Research Production Enterprise.
– Almaz-Antey Air Defense Concern Main System Design Bureau; Tikhomirov Scientific Research Institute of Instrument Design; Mytishchinski Mashinostroitelny Zavod OAO; Kalinin Machine Plant, JSC; and Dolgoprudny Research Production Enterprise
– Bank of Moscow, Russian Agricultural Bank, and VTB Bank
– Bureau of Industry and Security Entity List
– Directive 1 (as amended) Under Executive Order 13662 September 12, 2014
– Directive 1&2 Pursuant to EO 13662
– Directive 3 Under Executive Order 13662 September 12, 2014
– Directive 4 Under Executive Order 13662 September 12, 2014
– einhorn,Robert(2015)debating the iran nuclear deal .availabl:www.brooking.edu.
– eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1406553915752&uri= CELEX: 02009R0428 -20140702
و …
