ارزش غرب آسیا در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا

فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال نوزدهم، شماره ۳، پياپي ۷۵، پاییز ۱۳۹۷؛ صفحات ۱۰۱-۱۳۱

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* احمد زارعان

* استادیار دانشکده و پژوهشکده مطالعات بین‌الملل دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

 

منطقه غرب آسیا به عنوان چهارراه جهان و محل اتصال سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا، در طول تاریخ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. با آغاز دوران استعمار، دولت‌های استعمارگر در رقابت با یکدیگر تلاش می‌کردند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مقدرات این منطقه را تعیین کنند. پس از جنگ جهانی دوم و ظهور آمریکا به عنوان یک قدرت جهانی، این کشور جایگزین دولت‌های اروپایی آسیب‌دیده از جنگ در این منطقه شد. از آن زمان تاکنون، جذابیت‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی منطقه غرب آسیا برای آمریکا به حدی بوده است که رهبران این کشور حاضر به پرداخت هزینه‌های سنگینی برای حفظ و توسعه نفوذ خود در منطقه شده‌اند. بنا بر اعلام مقامات آمریکایی از جمله دونالد ترامپ، از سال ۲۰۰۰ تاکنون، آمریکا بیش از هفت هزار میلیارد دلار در منطقه غرب آسیا هزینه کرده است. با این حال، برخی کارشناسان با استناد به برخی کنش‌های مقامات آمریکایی مانند تصمیم ترامپ مبنی بر خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه در اواخر سال ۲۰۱۸ استدلال می‌کنند ارزش منطقه غرب آسیا برای تصمیم‌گیران و سیاستمداران آمریکایی کاهش یافته است و آنها به دنبال تمرکز بر پرونده‌های مهم‌تری مانند مقابله با رشد بی‌وقفه اقتصادی چین یا افزایش قدرت روسیه هستند. این مقاله با اتکا به داده‌هایی که از مطالعه کتابخانه‌ای به دست آمده‌اند و با استفاده از روش تبیینی ـ توصیفی در تحلیل این داده‌ها به دنبال بررسی گزاره فوق و پاسخ به این سؤال است که «آیا ارزش منطقه غرب آسیا در سیاست خارجی آمریکا کاهش یافته است؟» یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد منطقه غرب آسیا به لحاظ ژئوپلیتیکی، ژئوکالچری، ژئواکونومیکی و ژئواستراتژیکی کماکان برای آمریکایی‌ها ارزشمند است و کاهش نقش و تأثیر آمریکا در منطقه ناشی از ناتوانی این کشور در پیشبرد راهبردها و سیاست‌هایش است

واژگان کلیدی

غرب آسیا، آمریکا، سیاست خارجی، ارزش ژئوپلیتیکی، ارزش ژئوکالچری، ارزش ژئواکونومیکی، ارزش ژئواستراتژیکی

عنوان مقاله [English]

The Value of West Asia in US Foreign Policy

نویسنده  [English]

Ahmad Zarean

چکیده [English]

Abstract

The West Asia region has been of great importance throughout history as the crossroads of the world and the junction of the three continents of Asia, Africa and Europe. With the onset of colonial rule, colonial governments compete with each other to directly or indirectly determine the destinies of this region. After World War II and the emergence of the United States as a global power, this country replaced the European governments affected by the war in the region. Since then, the West Bank’s political, security and economic interest has been so high for the United States that its leaders have been willing to pay heavily to sustain and expand their influence in the region. According to US officials, including Donald Trump, since 2000, the United States has spent more than $ 7 trillion in the West Asian region. However, some experts argue that the value of the West Asian region has diminished for American decision makers and politicians, citing some US officials’ actions, such as the Trump decision to withdraw US troops from Syria in late 2018, and that they seek to focus on more important cases such as counteracting the sustained economic growth of China or increasing Russia’s strength.

This paper, based on data from a library study, uses a descriptive explanatory method to analyze these data, seeking to examine the above proposition and answer the question “Is the value of the West Asia region diminished in American foreign policy?”The findings of this paper show that the West Asia region is still geopolitically, geo-culturally, geo-economically and geo-strategically valuable for Americans, and the decline in America’s role in the region is due to its inability to advance its policies and strategies.

واژگان کلیدی[English]

Keywords

West Asia, America, foreign policy, geopolitical value, geo-cultural value, geo-economical value, geo-strategical value

عنوان مقاله [العربية]

قیمة غرب آسیا فی السیاسة الخارجیة للولایات المتحدة

چکیده [العربية]

المخلص

 

كانت منطقة غرب آسيا ذات أهمية كبيرة عبر التاريخ باعتبارها ملتقى طرق العالم وتقاطع القارات الثلاث في آسيا وإفريقيا وأوروبا. مع بداية الحكم الاستعماري‌، تتنافس الحكومات الاستعمارية مع بعضها البعض لتحديد مصير هذه المنطقة بشكل مباشر أو غير مباشر. بعد الحرب العالمية الثانية وظهور الولايات المتحدة كقوة عالمية‌، حلّت البلاد محل الحكومات الأوروبية المتأثرة بالحرب في المنطقة. منذ ذلك الحين‌، كانت المصلحة السياسية والأمنية والاقتصادية للضفة الغربية مرتفعة للغاية بالنسبة للولايات المتحدة إلى درجة أن قادتها على استعداد لدفع مبالغ كبيرة للحفاظ على نفوذهم وتوسيع نطاقه في المنطقة. وفقًا لمسؤولين أمريكيين‌، بمن فيهم دونالد ترامب‌، منذ عام ۲۰۰۰ حتی الآن، أنفقت الولايات المتحدة أكثر من ۷ تريليونات دولار في منطقة غرب آسيا. ومع ذلك‌، يرى بعض الخبراء أن قيمة منطقة غرب آسيا قد تناقصت بالنسبة لصانعي القرار والسياسيين الأمريكيين‌، مشيرين إلى تصرفات بعض المسؤولين الأمريكيين‌، مثل قرار الترامب بسحب القوات الأمريكية من سوريا في أواخر عام ۲۰۱۸‌، وأنهم يسعون إلى التركيز على القضايا الأكثر أهمية مثل مواجهة النمو الاقتصادي المطرد للصين أو زيادة قوة روسيا.

تستخدم هذه الورقة‌، المستندة إلى بيانات من دراسة مكتبة‌، طريقة توضيحية وصفية لتحليل هذه البيانات‌، وتسعى إلى دراسة الاقتراح أعلاه والإجابة على السؤال “هل تضاءلت قيمة منطقة غرب آسيا في السياسة الخارجية الأمريكية؟ “تبين نتائج هذه الورقة أن منطقة غرب آسيا یکون مهما للأميركيين فی الأمور الجغرافية السياسية‌، الجغرافية الثقافیة‌، الجغرافیة الاقتصادیة، الجغرافیة الاستراتیجیة  و تنزیل دور أمريكا في المنطقة یکون نتیجه لعدم قدرتها على دفع سياساتها.

الكلمات المفتاحية

غرب آسيا‌، أمريكا‌، السياسة الخارجية‌، القيمة الجغرافية السياسية‌، القيمة الجغرافية الثقافیة‌، القيمة الجغرافیة الاقتصادیة‌، القيمة الجغرافیة الاستراتیجیة

– احمدی، سیدعباس و محمود واثق و مسعود جاسم‌نژاد (۱۳۹۱) ژئوپلیتیک شیعه و ارتقای جایگاه ایران در خاورمیانه پس از انقلاب اسلامی، فصلنامة پژوهش‌های جغرافیای انسانی، تابستان ۹۱

ـ‌ ایلنا (۱۳۹۴) نگاهی به جایگاه اسراییل در سیاست خارجی آمریکا، قابل دسترسی در:

https://www.ilna.ir

ـ باشگاه خبرنگاران جوان (۱۳۹۵) دلیل اهمیت غرب آسیا برای ایالات متحده آمریکا چیست؟، قابل دسترسی در: https://www.yjc.ir/fa/news/5832481

ـ برزگر، کیهان (۱۳۸۸)، «خاورمیانه در برزخ بحران و ثبات»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش ۱۴۱، بهمن.

ـ برزگر، م (۱۳۸۳)، «بوی خوش نفت و بحران همیشه پایدار خاورمیانه»، مجله فردوسی، ش ۱۷، اردیبهشت.

ـ حافظ‌نیا، محمدرضا (۱۳۸۵) اصول و مفاهيم ژئوپليتيك، مشهد: پژوهشکده اميرکبير

ـ خامنه‌ای، سیدعلی (۱۳۹۱) بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، ۲۲/۵/۱۳۹۱، قابل دسترسی در:

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=20729

ـ خامنه‌ای، سیدعلی (۱۳۹۱) بیانات در دیدار با مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی، ۲۹/۵/۱۳۹۱، قابل دسترسی در: http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=20807

ـ خامنه‌ای، سیدعلی (۱۳۹۴) بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام و اتحادیه‌ی رادیو و تلویزیون‌های اسلامی، ۲۶/۵/۱۳۹۴، قابل دسترسی در:

 http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=30524

ـ خبرگزاری شانا، (۲۶ خرداد ۱۳۸۳)، آمریکا و ژئوپلیتیک نفت خلیج فارس، قابل دسترسی در:

https://www.shana.ir/fa/newsagency/23898

ـ صحفی، سیدمحمد (۱۳۸۰) ژئوپلیتیک فرهنگی و مسئلة امنیت ملی، تهران: نشر شمسا

ـ عزتی، عزت‌الله (۱۳۸۶) ژئوپولیتیک، چاپ هفتم، تهران: سمت

ـ علیدادی، شهربانو (۱۳۹۰) انقلاب ایران و ژئوکالچر مقاومت در سیاست بین‌الملل (۲۰۱۱ – ۱۹۷۹)، فصلنامة سیاست، مجلة دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورة ۴۱، شمارة ۴

ـ فرهنگ سیاسی (۱۳۵۴) داریوش آشوری، چاپ هشتم، تهران، انتشارات مروارید.

ـ فوکو، میشل (۱۳۷۷)، ایرانی‌ها چه رویایی در سر دارند؟، ترجمة حسین معصومی همدانی، تهران: انتشارات هرمس.

– متقی، ابراهیم (۱۳۹۲) اروپامداری؛ چرا غرب آسیا خاورمیانه نامیده شد؟، قابل دسترسی در:

https://nahad.tbzmed.ac.ir/News/245

– متقی، ابراهیم (۱۳۹۲)، «گفتمان وپادگفتمان مقاومت در سیاست بین‌الملل»، فصلنامة مطالعات راهبردی جهان اسلام، ش ۵۶، زمستان.

ـ مجتهدزاده، پیروز (۱۳۷۹) ایده‌های ژئوپلیتیک و واقعیت ایرانی، مطالعة روابط جغرافیا و سیاست در جهان دگرگون شونده، تهران: نشر نی

ـ محمدی حمیدرضا و ایمان میکامه (۱۳۹۲)، تأثیر نفت بر حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس، پژوهش‏های دانش زمین، سال چهارم، شماره ۱۴

ـ محمدی، منوچهر (۱۳۸۷)، بازتاب جهانی انقلاب اسلامی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.

ـ مهنام، شیدا و صدیقه زارع زحمتکش (۱۳۹۱) چالش‌های اجتماعی، هویتی و ساختاری خاورمیانه (مطالعه موردی عراق)، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و ششم، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۱

ـ میری خانی، آرش (۱۳۹۳)، «ریشه‌های بحران در عراق»، روزنامه اطلاعات، ۲۷ مرداد.

ـ هادیان، ناصر (۱۳۹۵) پایان اهمیت استراتژیک خاورمیانه، روزنامه اعتماد، سال چهارهم، شماره ۳۷۲۶، سوم بهمن ۱۳۹۵

ـ همشهری آنلاین (۱۳۹۷) فرصت ۴ ماهه ترامپ به ارتش آمریکا برای خروج از سوریه، قابل دسترسی در: http://www.hamshahrionline.ir/news/427115

ـ یزدان‌فام، محمود (۱۳۸۷) مقدمه‌ای بر تحلیل سیاست خارجی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال یازدهم، شماره ۲، تابستان

ـ یورونیوز (۲۰۱۸) واکنش‌ منفی متحدان آمریکا به خروج نیروهای این کشور از سوریه، قابل دسترسی در:

 https://fa.euronews.com/2018/12/19/reactions-to-the-withdrawal-of-us-troops-from-syria-uk-israel

ـ یورونیوز (۲۰۱۸) واکنش‌ها به خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و استعفای جیمز ماتیس، قابل دسترسی در:

 https://fa.euronews.com/2018/12/21/french-and-russia-reactions-to-james-mattis-resignation-and-withdrawal-of-american-troops

ـ‌خبرگزاری میزان (۱۳۹۷) تمام پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه، قابل دسترسی در:

https://www.mizanonline.com/fa/news/402456

– Colgan, Jeff (2013) Oil, Conflict, and U.S. National Interests, belfer center: https://www. belfercenter. org/publication/oil-conflict-and-us-national-interests

– https://www.mapsofindia.com/maps-of-asia/west-asia-political-map.html

– https://www.nationsonline.org/oneworld/western_asia_map.htm

– Hudson, Valerie M.(2005) “Foreign Policy Analysis: Actor – Specific Theory and the Ground of International Relations”, Foreign Policy Analysis, Vol. 1

– Map of West Asia (2001) CIA map of 2001: http://www.hartford-hwp.com/ archives/ 51/187.html

– Neack, Laura, Jeanne A. Hey and Patrick J. Haney (1995) “Generational Charge in Foreign Policy Analysis”, Prentice Hall: Englewood Cliffs.

– U.S Defense Department (2017) Index Of U.S Military Strengh, News Reports

– Wood, Dakota L. (2018) Index of U.S. Military Strength, Washington, DC: The Heritage Foundation