نقش و تأثیر عمان در جنگ یمن

فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال بیست و سوم، شماره ۳، پياپي ۹۱، پاییز ۱۴۰۱؛ صفحات ۸۱-۱۱۰

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* توحید محمدزاده

* کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای

چکیده

عربستان سعودی در ۶ فروردین ۱۳۹۴ با تشکیل ائتلافی از کشورهای عربی، تهاجم هوایی خود علیه مردم یمن را با ادعای حمایت از عبد ربه منصور هادی، رئیس‌جمهور مستعفی این کشور، آغاز کرد. در این عملیات، امارات، بحرین و کویت متحدان عربستان سعودی بودند و کشورهایی نظیر سودان، مصر، اردن در تحویل تسلیحات نظامی با ریاض همکاری کردند. این مقاله نقش عمان را در میانجی‌گری برای حل و فصل مناقشه یمن مورد بررسی قرار می‌دهد.
عمان در امتداد دریای عربی و در جنوب تنگه هرمز قرار گرفته است. سیاست خارجی عمان از دهه ۱۹۷۰ تحت تأثیر سیاست‌های سلطان قابوس بن سعید برای خروج از انزواطلبی حاکم پیشین عمان، سلطان سعید ابن تیمور، و ایجاد همگرایی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی تغییر کرده است. عمان همچنین برای حل اختلافات منطقه‌ای سعی کرده است در مواردی در نقش یک واسطه عمل کند. حضور بیشتر عمان در سیاست‌های منطقه‌ای که سعی دارد با حفظ اصل بی‌طرفی آن را پیش ببرد و در عین حال نقش فعال ولی در سایه این کشور در حل و فصل مناقشات منطقه‌ای باعث می‌شود که بررسی سیاست‌های جدید خارجی این کشور ضروری به نظر رسد.
میانجی‌گری به‌عنوان یك ابزار كارآمد برای كنترل منازعه و حل و فصل اختلافات با روش‌های مسالمت‌آمیز اهمیتی ویژه دارد. یکی از کشورهایی که بنا به موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئوکالچری خود، دیپلماسی میانجی‌گرایانه را به نمایش گذاشته، عمان است. فرضیه پژوهش این است که عمان نقش مثبتی در میانجی‌گری در جنگ عربستان علیه یمن داشته است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از نظریه میانجی‌گری به توصیف نقش و تأثیر عمان در جنگ یمن می‌پردازد. عمان با همکاری عربستان سعودی، نمایندگان ویژه سازمان ملل و آمریکا در امور یمن و طرف‌های یمنی درگیر در این کشور با هدف دستیابی به یک توافق سیاسی جامع برای حل بحران کنونی در جمهوری یمن تلاش می‌کند.

واژگان کلیدی

عمان، یمن، عربستان سعودی، انصارالله، میانجی‌گری

عنوان مقاله [English]

Impact of America’s New Strategy

 on Iran’s Regional Position

نویسنده  [English]

Reza Nikmanesh

چکیده [English]

Abstract

“General definition of Iran” and the principles of confrontation with Iran is common to all the US governments. But there are some contrasts among them regarding the approaches, type of confrontation and intensity. Also the proportion of the threats posed by Iran comparing to other threats, is a matter of dispute. Understanding of these contrasts and dispute in order to design a mutual action is of the essence. The main differences in the attitude and position of the Tramp administration with previous ones are; removal of dealing approach with Iran, prioritizing the threats posed by Iran and Shitte over the threats posed by Sunni and the need for engaging with Shiites instead of Sunnis. Obvious evidence, of course, shows that the confrontation between the United States and Iran in the Trump era, as previous decades, will be subject to a long-term trend and numerous dimensions.

واژگان کلیدی[English]

Keywords

The US, Confrontation, Iran, Comprehensive Containment Strategy, Regional Influence

عنوان مقاله [العربية]

تأثير الإستراتيجية الأمريكية الجديدة على الوضع الإقليمي لإيران

چکیده [العربية]

الملخص

تتفق حكومات الولايات المتحدة على “تعريف عام لإيران” ومبادئ المواجهة مع إيران، لكنها تختلف في النهج ونوع المواجهة والخطورة والعلاقة بين التهديدات الإيرانية والتهديدات الأخرى، وهنا من الضروري فهم هذه الاختلافات لرسم خطة للعمل المشترك والمواجهة. وتكمن الفوارق الرئيسية في مواقف ترامب وحكومته مع الحكومات الامريكية السابقة في إزالة نهج التعامل مع إيران ومنح الأولوية للتهديدات التي تشكلها إيران والشيعة إزاء التهديدات التي يشكلها السُنة، وضرورة خوض أمريكا للحرب ضد الشيعة بدلاً من السنة. وتؤكد الأدلة الواضحة أن المواجهة بين أمريكا وإيران في عهد حكومة الرئيس دونالد ترامب سوف تخضع لإتجاهات طويلة الأمد ذات أبعاد متعددة كما في العقود السابقة.

الكلمات المفتاحية

أمريكا، المواجهة، إيران، إستراتيجية الإحتواء الشاملة، التأثير الإقليمي.

 

ـ بوزان، باري و الي وبور(۱۳۸۶)، مناطق و قدرت‌ها، ساختار امنيت بين‌الملل، ترجمه رحمان قهرمان‌پور، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردي

ـ جيمز ماتيس گزينه ترامپ براي وزارت دفاع آمريکا و ۳۳ سال خصومت با ايران ۶/۱۲/۲۰۱۶ ـ ۱۶/۹/۱۳۹۵ VOA.

ـ راديو فردا(۹/۲/۱۳۹۵) ترامپ: اوباما ايران را به يک قدرت بزرگ در خاورميانه تبديل کرد

ـ سايت سکووب ۲۴(۲۶/۱۰/۲۰۱۷)، مک کين، جان، «آمريکا از فقدان استراتژي دربارة خاورميانه رنج مي‌برد، به نقل از نيويورک تايمز.

ـ ماه‌نگارراهبردي ديده‌بان امنيت ملي(آبان ۱۳۹۶)، «راهبرد دولت ترامپ و پاد استراژي ايران»، ، شماره شصت و هفتم، ، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردي

ـ متقي، ابراهيم(۱۳۹۰)، ايران در راهبرد و سياست خارجي اوباما، تهران، مرکز تحقيقات راهبردي دفاعي

ـ مشيرزاده، حميرا(۱۳۸۶)، تحول در نظريه‌هاي روابط بين‌الملل، تهران، انتشارات، سمت

Anuaal Threat Assessment of the U.S, Intelligence Community, Dennis C. Blair, Director of National Intelligence, Feb. 12, 2009.

Knights, Michjael (2017), How to Contoin and Roll Back Iranian – Backed Militias. October, 2017, http://www.washingtoninstitate.org.

Kenneth M. and Bilaly. Saab (2017), US Strategy Options for Iran’s Regional Challenge, October 12, 2017, www.atlanticco uncil.org.

President Donald J. Trump’s New Strategy on Iran, ir.usembassy.gov

The Secretary of‌ Defense(January 2012), Sustaining U.S Global Leadership: Priorities for 21st Century Defense, January 2012

The White House Office of the Press Secretary For Immediate Release(2017), Remarks by President Trump on Iran Strategy, October 12, 2017.