طالبان افغان در ميانه فشارهاي دولت و داعش

فصلنامه مطالعات راهبردي جهان اسلام، سال هفدهم، شماره ۱، پياپي ۶۵، بهار ۱۳۹۵؛ صفحات ۴۱-۶۹

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده :

* جواد جمالی

* پژوهشگر مسائل افغانستان

چکیده

طالبان افغان بعد از سقوط امارت اسلامی افغانستان در سال ۲۰۰۱، در سه جبهه یعنی علیه اشغالگران (‌امریکا و ناتو)، ارتش افغانستان، داعش و گروه‏های انشعابی طالبان جنگیده و فشارهای نظامی سنگینی را متحمل شده‌اند. در یک سال اخیر، تحمیل جنگ بر طالبان در دو جبهه نیروهای دولتی و داعش شدت یافته و تلفات زیادی از این گروه گرفته است. با این حال، طالبان با نمایش نوعی پایداری ساختاری‌ـ کارکردی نشان داد که می‏تواند راهبردهای پیچیده قدرت‏های بین‏المللی را به بن‏بست بکشاند. در این پژوهش، در پاسخ به سؤال «طالبان چگونه در برابر فشارهای نظامی دولت و داعش افغانستان عمل کرده است؟»، با بهره‏گیری از نظریه منازعه و روش توصیفی‌ـ تحلیلی مشخص شده است که طالبان در یک دهه اخیر به خوبی توانسته‌ با کارگيري ابعاد مثبت منازعه به نفع خود، از یک تهدید کاملاً جدی، فرصتی مناسب بسازد و از این وضعیت به خوبی در جهت بازسازماندهی، قدرت‏یابی و بقای خود استفاده کند.

واژگان کلیدی

افغانستان، طالبان افغان، داعش، منازعه، طالبانیسم

عنوان مقاله [English]

Afghan Taliban in the midst of the Pressures of Government and ISIS

نویسنده  [English]

Javad Jamali

چکیده [English]

Abstract

After the fall of Islamic Emirate of Afghanistan in 2001, Afghan Taliban has fought in three fronts against the occupiers (United States and NATO), ISIS and Taliban splinter groups and has suffered heavy military pressure. In recent year, the Taliban imposed war on two fronts, government forces and Islamic State has intensified and this group has been suffering huge casualties. However, the Taliban showed a kind of structural- functional sustainability which can leads complex strategies of international stalemate. In this paper in order to answer the question entitled how Taliban acted against military pressure of the government and ISIS? the conflict theory and descriptive analysis method have been used and results showed that in the recent decade Taliban has been made a proper opportunity by transforming serious threats to its advantages through the positive dimension of the conflict and has been using this situation toward reorganize, get power and survive.

واژگان کلیدی[English]

Keywords

Afghanistan, Afghan Taliban, ISIS, conflict, Talibanism

عنوان مقاله [العربية]

حركة طالبان الأفغانية بین ضغوط الحکومة وداعش

چکیده [العربية]

المخلص

بعد سقوط الإمارة الإسلامية في أفغانستان في عام ۲۰۰۱، قاتلت حركة طالبان الأفغانية في ثلاث جبهات، أي ضد المحتلين (أمريكا وحلف شمال الأطلسي)، الجيش الأفغاني، داعش وجماعات منشقة من طالبان، وعانت ضغوطاً عسكريةً هائلةً. وفي العام الماضي، اشتدّ فرض الحرب على طالبان على جبهتي القوات الحكومية وداعش، ما أدی إلی خسائر کبیرة في صفوف هذه الحرکة. ومع ذلك، فقد أظهرت طالبان عن طريق عرض نوع من الاستقرار التنظيمي – الوظيفي، أنها قادرة علی سوق الإستراتيجيات المعقدة للقوى الدولية إلى طريق مسدود. في هذه الدراسة، ورداً على سؤال “كيف عملت طالبان أمام الضغوط العسكرية الحكومية والداعشية في أفغانستان؟”، باستخدام نظرية الصراع والنهج الوصفي-التحليلي، اتضح أن طالبان في العقد الماضي قد استطاعت بشكل جيد وعبر الاستفادة من الجوانب الإيجابية للصراع لصالحها، خلقَ فرصةٍ مناسبةٍ لها من تهديدٍ خطيرٍ جداً، واستخدامَ هذا الوضع جیداً من أجل إعادة التنظيم، التقَّوي والبقاء على قيد الحياة.

الكلمات المفتاحية

أفغانستان، طالبان الأفغانية، داعش، الصراع، الحرکة الطالبانية

منابع فارسی

  • باشگاه خبرنگاران، (۱۳۹۵)، «کشته شدن ده هزار هراس افکن در سال ۲۰۱۵ در افغانستان»، ۲۸ فروردین ۹۵٫
  • خبرگزاری ایسنا، (۱۳۹۳)، «تغییر رویکرد طالبان از ایدئولوژی به تجارت»، ۲۹/۷/۹۳، در:

http://www.isna.ir/fa/news/93072815402

  • خبرگزاری تسنیم، (۱۳۹۳)، «شروط جدید؛ آیا طالبان به روند صلح در افغانستان می‌پیوندند؟»، ۲۴/۱۰/۹۳٫
  • خبرگزاری فارس، (۱۳۹۳)، «تلفات تروریست‌ها در سال ۲۰۱۴ سه برابر نیروهای افغان بود»، ۱۰/۱۰/۹۳٫
  • خبرگزاری مهر، (۱۳۹۵)، «اشرف غنی دستور حمله همه جانبه به تروریست‌ها را صادر کرد»، ۷ اردیبهشت ۱۳۹۵. دسترسی در: http://www.mehrnews.com/news/3608556
  • ریتزر، جورج، (۱۳۷۷)، نظریه‌های جامعه‏شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
  • سایت شهامت، (۱۳۹۰)، «واکنش امارت اسلامی در مورد نظرات پترائوس»، آذر ۱۳۹۰٫ دسترسی در:

www.shahamat-farsi.com

  • سرافراز، محمد، (۱۳۹۰)، جنبش طالبان، از ظهور تا افول، تهران، سروش، چاپ اول.
  • کنیازف، الکساندر، (۱۳۹۴)، مصاحبه «آخرین وضعیت میدانی طالبان در افغانستان» مشهد: دفتر منطقه‏ای آسیای مرکزی و افغانستان خبرگزاری فارس، آبان ۱۳۹۴٫
  • مشعل، مجیب، (۱۳۹۴)، «نبرد داعش افغانستان علیه طالبان»، ترجمه: معصومه عرفانی، روزنامه اطلاعات روز، ۲۱ میزان ۱۳۹۴. دسترسی در:

http://www.etilaatroz.com/1394/07/21/the-battle-against-the-islamic-state-of-afghanistan-and-taliban

  • ملازهی، پیرمحمد، (۱۳۹۳)، «افغانستان؛ مأموریت ناتمام ـ پیش‌بینی آینده»، موسسه مطالعات و تحقیقات بین‏المللی ابرار معاصر تهران، ۱۷ دی ۱۳۹۳٫
  • ملازهی، پیرمحمد، (۱۳۹۴)، «جنگ بنیادگرایان در افغانستان»، سایت دیپلماسی ایرانی، ۲۷ شهریور ۱۳۹۴، دسترسی در: http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1951965/.html
  • نورلند، راد و جوزف گلدشتاین، (۱۳۹۴)، «طالبان نسبت به سال ۲۰۰۱، در مناطق بیشتری حضور دارند»، مترجم: معصومه عرفانی، روزنامه اطلاعات روز، ۲۱ میزان ۱۳۹۴. دسترسی در:

http://www.etilaatroz.com/1394/07/21

 

منابع انگلیسی

  • Coser, Lwis A.,(1956), “The function of social conflict”, New York: free press. At: http://www.yjc.ir/fa/news/5568804

Hallinan, Conn,(2013), “Afghanistan:is it really the end game?”, Foreign Policy, 30 May 2013, At:Fpif.org/afghanistan –is-it-really-the-end-game/