نهضت اربعین

و تأثیرات آن بر هندسه غرب آسیا

تألیف: دکتر رضا واعظی 

مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور 

۲۷۳ ص

نوبت چاپ: اول ـ  زمستان ۱۳۹۹

موضوع: حسین‌بن علی(ع)، امام سوم-۶۱ق ـ اربعین-واقعه کربلا، ۶۱ ق -تأثیر- اسلام و سیاست- شیعه و سیاست – ایران-روابط خارجی-عراق

سخن ناشر

در جهان کنونی تقابل‌های مختلفی میان جریان‌های قدرت وجود دارد. این تقابل در سطوح مختلفی از قدرت سخت تا قدرت نرم، خود را نمایان می‌کند. شناخت دقیق این تقابل‌ها و همچنین شناخت صحیح ماهیت قدرت به ما در پاسخ به این سؤال که اکنون در کجای جهان ایستاده‌ایم، کمک می‌کند.

یکی از این و البته اساسی‌ترین تقابلی که تاریخی به درازای عمر بشر دارد، تقابل میان نظام سلطه که بر دنیاگرایی، مادی‌گرایی و قدرت طلبی استوار است و نظام مقاومت که بر معنویت‌گرایی، سلطه‌ستیزی و خدامحوری متکی است. در بررسی سیر این تقابل درس‌هایی بزرگ برای انسان‌های اهل تفکر نهفته است.

واقعه کربلا و نوع مبارزه‌ای که امام حسین(ع) علیه سلطه‌ی زمانه خود انجام داد، به مثانه نوک قله‌ی تقابل دو نظام سلطه و مقاومت است. این تقابل درس‌ آموز تاریخی، خود تبدیل به هویت و ابزار قدرت مبارزه گردید. واقعه کربلا ابزارهایی چون ایثار، شهادت‌، مجاهدت در راه خدا و… را به بهترین شکل در اختیار پیروان مقاومت قرار داد.

اربعین شهادت امام حسین(ع) که یک آیین دینی در جامعه شیعی محسوب می‌شود، خود از ثمرات واقعه‌ی کربلا است که پس از گذشت هزار و چهارصد سال، به مثابه تیغی بُرنده، قلب نظام سلطه و حامیان آن را نشانه می‌‌رود. نهضت اربعین، و اجتماع انسان‌های آزاده در یک مکان مقدس ـ کربلا ـ اکنون خود ابزار قدرت نرمی است که بررسی آن از وجوه مختلف و نقشی که این واقعه در مناسبات سیاسی آینده ایفا می‌کند، ضروری است. اربعین به مثابه نخ تسبیحی است که انسان‌های آزاده را به یک دیگر پیوند می‌دهد و میعادگاه عاشقان راه مقاومت و محلی برای دوباره اندیشیدن انسان به حقیقت هستی است.

پژوهش در مورد نهضت اربعین چنان اهمیت دارد که اندیشکده‌ها و دانشگاه‌های دنیا، دست به کار انجام پژوهش‌های مختلفی در این مورد شده‌اند. برای بررسی علمی این نهضت تأثیرگذار در مناسبات آتی جهان اسلام، در این میان محقق ارجمند جناب آقای دکتر رضا واعظی نیز ضمن حضور در مراسم پرماجرای اربعین عراق دست به کار تحقیق و تألیف ارجمندی زده که حاصل آن پیش‌روی شما «نهضت اربعین و تأثیرات آن بر هندسه غرب آسیا» می‌باشد.

در خاتمه لازم می‌دانم از زحمات سرکار خانم اعظم امیروثوقی سرچشمه، دکتر محمد کمالی گوکی و سرکار خانم مرضیه روشن‌روان نیز که در شکل‌گیری این اثر پژوهشی نقش مؤثری داشته‌اند، قدردانی ‌نمایم.