سخن ناشر

با پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، منافع ملی کشور و به تبع آن مفهوم امنیت ملی از تعریف گسترده‌تری برخوردار شد. به نحوی که تأمین منافع ملی و حفظ امنیت کشور، دیگر محدود به مرزهای سرزمینی نشد و شعاع گسترده‌تری را دربرگرفت. این مفهوم جدید که در پی حمایت اعلانی و اعمالی ایران از اصول و ارزش‌های اسلامی و ضد غربی شکل گرفته است، سبب شد تا بسیاری از قدرت‌های غربی و متحدان منطقه‌ای آنها که سیاست خارجی انقلابی را در راستای منافع و نفوذ خود در منطقه نمی‌دانند، از راه‌های مختلف سعی در برهم زدن ثبات و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نمایند. در این میان، کشورهایی چون افغانستان، عراق، سوریه، لبنان و یمن که به دلایل مختلفی همچون فعال بودن نهضت‌ها و جریان‌های اسلامی ضد غرب در آنها از همان ابتدای پیروزی انقلاب در مرکز توجهات ایران قرار داشتند، بیش از همه به کانونی برای تلاش‌های جبهه غربی ـ عربی در راستای ضربه زدن به منافع ایران تبدیل شدند. به طوری که برخی از این کشورها در خط مقدم مقاومت و مقابله با رژیم صهیونیستی قرار دارند و هرگونه بی‌ثباتی و ناامنی در آنها می‌تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم، منافع و امنیت ایران و محور مقاومت را تحت‌الشعاع قرار دهد. به همین دلیل، همواره تحولات این کشورها در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار داشته و تهران سعی کرده در مواقع ضروری، در مقابل عوامل بی‌ثبات کننده از آنها حمایت کند.

علاوه بر جنبه‌های ایدئولوژیک، ایران به دلایل دیگری اعم از سیاسی، اقتصادی و امنیتی همچون مقابله با ناامنی در حوزه‌های مرزی، بهبود همکاری‌های اقتصادی دوجانبه، مقابله با دشمن مشترک به‌خصوص گروه‌های افراطی نظیر القاعده، داعش و… به اوضاع جاری در این کشورها توجه ویژه داشته و حمایت و حفاظت از ثبات و امنیت آنها را در راستای امنیت ملی خود قلمداد می‌کند. همچنان‌که حضور مستشاران نظامی ایران در سوریه علاوه بر آنکه حمایت از یکی از کشورهای عضو جبهه مقاومت محسوب می‌شود، در راستای دفع خطر داعش از ایران در منطقه‌ای دورتر از مرزهای ملی در حال انجام است. البته جدا از جهت‌گیری‌های سیاسی ایران در روندهای منطقه‌ای، استمرار بحران و ناامنی در غرب آسیا، به‌ویژه در حوزه پیرامونی ایران نیز باعث شده است تا حفظ امنیت ملی از چارچوب رویکردهای تک بعدی و نگاه به داخل خارج شده و نیازمند ورود مستقیم به عرصه پرونده‌های منطقه‌ای با هدف حفظ منافع و دفع خطر از کشور باشد.

مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور در راستای اهداف خود به منظور بررسی دلایل ورود ایران به پرونده‌های منطقه‌ای، اقدام به انتشار کتاب «در برج امنیت» کرده است. مطالعه این کتاب بیانگر چرایی حضور ایران در تحولات منطقه غرب آسیا، به‌خصوص در کشورهایی همچون لبنان، افغانستان، عراق، سوریه و یمن است. امید است مطالعه کتاب حاضر بتواند به درک بیشتر و عمیق‌تر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و چرایی ورود ایران به تحولات و بحران‌های مهم غرب آسیا منجر شود.