سخن ناشر

جهان برای سعودی‌ها در حال تغییر است. عربستان سعودی به تدریج جایگاه پیشین خود را در میان کشورهای عرب و مسلمان از دست می‌دهد؛ حتی حامیان سنتی عربستان همچون امریکا نیز دیگر حاضر به حمایت تمام‌عیار از خاندان سعودی نیستند. با این حال حکومت زر و زور و تزویر آل سعود همچنان به حکومت خود ادامه می‌دهد. این درحالی‌ است که رژیم سعودی در داخل با معضلات عظیمی همچون بیکاری و فقر روزافزون مواجه است و تداوم این امر می‌تواند به بحرانی عمیق و چالشی جدی برای خاندان پادشاهی عربستان تبدیل شود. توأمان شدن اين چالش‌ها با فقدان زيرساخت‌هاي لازم در حوزه‌هاي سياسي، اجتماعي و مذهبي سبب شده است تا ثبات عربستان بيش از گذشته متزلزل شود.

در ابعاد خارجی، دخالت‌های آل‌ سعود در امورد داخلی کشورهای منطقه نظیر عراق، سوریه، بحرین، یمن و… و حمایت از آشوب و ناامنی، نه تنها به چالشی اساسی برای این کشور تبدیل شده، بلکه مشروعیت و نقش منطقه‌ای ریاض را نیز به شدت کاهش داده است. به نحوی‌ که می‌توان رژیم سعودی را به همراه رژیم صهیونیستی، دو رژيم چالش‌برانگیز در منطقه خاورميانه به حساب آورد. نکته قابل توجه درباره هر دو رژیم، شیوه قدرت‌گیری غصبی و همچنین استفاده از روش‌های سرکوبگرانه در اعمال قدرت است. این شیوه به فقدان مشروعیت شدید در داخل عربستان دامن زده و موجب شده که علاوه بر شیعیان ـ که همیشه در رنج بوده‌اندـ اهل سنت و حتی برخی از شاهزاده‌های سعودی نیز به اعتراض برخیزند. با این حال رژیم سعودی نه به این اعتراضات وقعی می‌نهد و نه گامی در راستای اصلاح امور برمی‌دارد. خاندان سعودی حتی به فرزندان خود نیز رحم نمی‌کند. کما اینکه فرزندان ملک‌عبدالله توسط خود وی سال‌ها در حبس قرار گرفتند.

علاوه بر این، چشم‌انداز تحولات در عربستان سعودی بیانگر آن است که قدرت در این کشور طی سال‌های آینده دستخوش دگرگونی‌های جدی خواهد شد. افزایش نارضایتی‌های اجتماعی، رقابت شاهزاده‌ها و نوادگان مؤسس رژیم سعودی، انزوای منطقه‌ای و بین‌المللی و شکست‌های پی‌درپی سیاست خارجی ریاض در سطح منطقه، همگی از افول و سقوط رژیم سعودی حکایت دارند.

کتاب حاضر که به تفصیل به بحث چگونگی به قدرت رسیدن آل سعود، شیوه‌های حکمرانی، اقدامات و عملکرد و همچنین آینده رژیم سعودی پرداخته، اثر ظفر بنگاش است. وی مدیر مؤسسه اندیشه اسلامی معاصر در کانادا، معاون سابق مؤسسه اسلامی در لندن و سردبیر پیشین مجله اخبار بین‌المللی اسلام است. از وی کتاب‌های مختلفی به زبان فارسی در حوزه جهان اسلام منتشر شده است. ظفر بنگاش در کتاب حاضر معتقد است که چالش‌های اصلی آل سعود پس از مرگ پادشاه تازه به قدرت رسیده این کشور(ملک‌سلمان) آغاز خواهد شد و مشکلات و دردسرهایی جدی را برای انتقال قدرت در این کشور پیش روی آنان خواهد گذاشت. وی بر این باور است که روند انتقال قدرت به نسل جدید رهبران عربستان، آزمونی دشوار برای بقای خاندان حاکم است و به همین دلیل، احتمال بروز برخی اختلافات داخلی درون رژیم سعودی بسیار زیاد است.

مؤسسه مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور در راستای اهداف خود جهت بررسی و تبیین شرایط موجود در کشورهای منطقه، انتشار کتاب حاضر را گام مهمی جهت شناخت و درک صحیح وضعیت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی عربستان و آینده خاندان سعودی می‌داند.