داعش
نوستالژي خلافت
تألیف: فؤاد ابراهيم
مترجم: محمدرضا بلوردي ـ ميترا فرهادي
ويراستار: خالد کریمی
مؤسسه مطالعات اندیشهسازان نور
۲۵۷ ص
نوبت چاپ: اول ـ پاییز ۱۳۹۵
موضوع: داعش – تروريست ـ عراق -سوريه -عربستان سعودی
قیمت: ۲۰۰/۰۰۰ ریال
معرفی کتاب
کتاب داعش؛ نوستالژی خلافت نوشته فواد ابراهیم یکی از کتابهای نشر اندیشهسازان نور است که به مسئلهی داعش و حوادث و اتفاقات با محوریت این موضوع میپردازد. این کتاب برای پژوهشگرانی است که در زمینه علوم سیاسی و مسائل بینالملل فعالیت میکنند. بعضی از کتابهای این مجموعه به خوانندگان کمک میکند با شناخت تاریخ پرشکوه اسلام و بررسی آن با شرایط زمانهی امروز بتوانند بینشی روشن تر از اوضاع زمانه داشته باشند. درباره کتاب داعش؛ نوستالژی خلافتموسسه مطالعات راهبردی اندیشهسازان نور از سال ۱۳۹۶ تا امروز، فعالیت خود را در زمینههای مختلف آغاز کرده است. تحلیل تحولات منطقه و جهان، آیندهپژوهی و تدوین و اجرای پژوهش های راهبردی و کلان از مهمترین حوزه های فعالیت این موسسه تا کنون بوده است. حاصل این فعالیت، تولید بیش از ۱۰۰۰ مقاله و کتاب پژوهشی است. کتاب داعش؛ نوستالژی خلافت یکی از آثار تخصصی این مجموعه است که به خواننده کمک میکند درک عمیقتری از مسائل سیاسی بینالملل داشته باشد. خواندن کتاب داعش؛ نوستالژی خلافت را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم این کتاب را به علاقهمندان و پژوهشگران علوم سیاسی و روابط بینالملل پیشنهاد میکنیم.
سخن ناشر
حمله آمریکا و متحدانش به عراق در سال ۲۰۰۳، زمینه مساعدی برای رشد و تکثیر گروههای افراطی و تروریستی در منطقه خاورمیانه به وجود آورد. اگرچه فعالیت این گروهها در آغاز محدود به عراق بود، اما قرائت نادرست از دین و حمایت برخی از کشورهای منطقهای و بازیگران بینالمللی باعث ایجاد فضای جدیدی برای افراطگرایان شد. نقطه اوج این تحولات به وقایع سوریه مرتبط میشود که موجب شد گروههای افراطی و تروریستی با حمایت کشورها و بازیگران خارجی، فضا و قلمرو فعالیت خود را گسترش دهند. این درحالی بود که برداشتها و تلقيهاي افراطي اين گروهها از دين اسلام باعث شد که آنها با نگرشي سلفيگرايانه در پي احیای خلافت برآيند.
مهمترین گروهی که با این هدف شکل گرفت، «داعش» است. این گروه با عناوینی همچون «سازمان القاعده در عراق» و «دولت اسلامی در عراق» شناخته میشد. اما با وجود گرایش توسعهطلبی و زمینه مناسب برای آن (بحران سوریه) در صدد گسترش برآمد و با ورود به سوریه، خود را «دولت اسلامي در عراق و شام» نامید. داعش که خود را وارث حقيقي و مطلق خلافت تلقي ميکند، با جنايتهاي بيشمار، آزار و کشتار مردم بيگناه تلاش کرد دولت مطلوب و آرماني خود را در عراق و سوريه برپا کند.
کتاب حاضر تحت عنوان «داعش؛ نوستالژي خلافت» که توسط «فؤاد ابراهيم»، يکي از نويسندگان و تحليلگران برجسته جهان عرب، به رشته تحرير درآمده، نگاهي موشکافانه و دقیق به ابعاد مختلف شکلگيري و گسترش داعش دارد. در فصول نخست کتاب به بررسي وهابيت ديني و سياسي و همچنين نحوه شکلگيري تفکرات سلفي در ميان اهل سنت و آرمانشهر مدنظر آنها پرداخته شده است. در واقع اين فصول نشان ميدهد بنیانهای تفکر داعش پيش از شکلگيري آن نیز وجود داشته است. در فصول بعدي، نويسنده به شکلگيري داعش در عراق و شام پرداخته و ابعاد مختلف آن، از جمله رابطه و اختلاف با القاعده را مورد بررسي قرار داده است. در فصل پاياني کتاب نيز نويسنده به اين مسئله پرداخته که داعش به عنوان گروهي که موجوديت خود را مديون آل سعود است، میتواند انحصار نمایندگی وهابیت نزد عربستان سعودي را بشکند و در نهايت به چالشي بزرگ براي آن مبدل شود.
با اين اوصاف کتاب حاضر ميتواند در برطرف کردن برخي از سوءبرداشتها نسبت به ريشههاي شکلگيري و نحوه تداوم حيات داعش و حتي چشمانداز آن مؤثر باشد. در پايان لازم است به اين نکته توجه شود که برخي از اصلاحات، مفاهيم و عبارتهای به کار رفته در اين کتاب مورد تأييد مؤسسه مطالعات انديشهسازان نور نيست. به عنوان مثال، در برخي جملات از اصطلاح «مجاهدان»، «جهاد»، «دولت اسلامي»، «سلفیه جهادی»، «گروههای سلفی ـ جهادی» و… براي توصيف گروههاي تروريستي و افراطي نظير القاعده و داعش یا از اصطلاح «رافضی»، «مجوس» و… در خطاب به شیعیان استفاده شده که مؤسسه صرفاً به منظور حفظ امانت در ترجمه از اين اصطلاحها استفاده کرده است؛ ضمن آنکه با توجه به تکرار زياد اين اصطلاحات در متن کتاب، امکان حذف يا تغيير آنها به واژهاي ديگر وجود ندارد و چنين اقدامي ميتواند معناي جمله را تغییر دهد.