سخن ناشر

ملک سلمان بن عبدالعزیز ـ آخرین پادشاه نسل مونارکی‌های باقی‌مانده در جهان که همه قدرت خود را با رأی یک نفر، یعنی جد خود، عبدالعزیز بن آل سعود، کسب می‌کنند ـ پس از مرگ ملک عبدالله در ژانویه سال ۲۰۱۵م بر تخت سلطنت نشست. این پادشاه هشتاد ساله سعودی که دچار بیماری زوال عقل بوده و قادر به تمرکز بیش از چند ساعت در روز نیست، خیلی زود با تصمیم‌های متهورانه و غیرقابل پیش‌بینی، توجه بسیاری از رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را به خود جلب کرد. اگرچه کهولت سن و بیماری‌های متعدد، دورنمای پادشاهی محتاط و محافظه‌کار را از وی ارائه می‌داد، اما سیاست‌های بلندپروازانه او در سطح منطقه، در مدتی که از حکومت وی می‌گذرد، هیچ سنخیتی با مؤلفه‌ها و مبانی قدرت عربستان نداشته است.

ملک سلمان در شرایطی سیاست حمایت از تروریسم در سوریه، تجاوز نظامی به یمن و سرکوب انقلابیون بحرین را با هدف مقابله با ایران و تبدیل کردن عربستان به قدرت اول منطقه اتخاذ کرد که این کشور به سرعت در باتلاقی از چالش‌های حل نشدنی گرفتار شد. ملک سلمان و فرزندش، محمد بن سلمان، در حالی برای رسیدن به رویای تبدیل عربستان به قدرت اول منطقه تلاش می‌کنند که به شدت از انزوای منطقه‌ای، کاهش کسری بودجه و تحقیر شدن‌های متعدد در برابر قدرت ایران در منطقه رنج می‌برند.

رفتارهای غیرعقلانی و متوهمانه ملک سلمان که تا حد زیادی نشئت گرفته از پول‌های بی‌حساب و کتاب منابع نفتی و زرادخانه‌های مملو از تسلیحات آمریکایی است، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران منطقه‌ای را به این نتیجه رسانده که ماندن او بر سر قدرت، عربستان را بیش از پیش به سمت فروپاشی می‌برد. از این منظر، می‌توان ملک سلمان را «مالک وهم» نامید؛ زیرا سیاست‌های متوهمانه وی نه‌تنها باعث افزایش قدرت عربستان در سطح منطقه نشده، بلکه بقای خاندان سعودی در قدرت را نیز با چالش‌های زیادی مواجه کرده است.

براین‌اساس، با توجه به نتایج سیاست‌های ملک سلمان در فضای داخلی عربستان و همچنین تأثیر آن بر موقعیت این کشور در سطح منطقه و تقابل با جمهوری اسلامی ایران، مؤسسه مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور تصمیم به انتشار کتابی با عنوان «مالک وهم؛ روان و رفتار ملک سلمان سعودی» گرفت. کتاب حاضر تصویر روشنی از خاندان آل سعود، فرهنگ سیاسی عربستان، سیاست‌های داخلی حکومت، سیاست خارجی سعودی در قبال ایران، عراق، سوریه، یمن و گروه‌های تروریستی و تکفیری به خواننده ارائه می‌کند. با توجه به کمبود منابع مستند و مستدل درباره سیاست داخلی و خارجی عربستان سعودی در دوره ملک سلمان، کتاب حاضر می‌تواند منبع جالب توجهی برای علاقه‌مندان به این حوزه باشد.